تحديد الاحتياجات التعليمية والمهارية والرؤيوية لأعضاء هيئة التدريس في فرع اللغة العربية وآدابها من وجهة نظر الطلاب (دراسة حالة: طلاب البکالوريوس والماجستير في اختصاص الأدب العربي بالجامعات الحکومية الإيرانية)

عزيزي شمامي, مصطفي; شاهرخ, مهدي; محرمي, نيلوفر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ استاديار گروه علوم تربيتي، دانشگاه مازندران

² استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه مازندران

³ دانشجوي کارشناسي ارشد گروه علوم تربيتي دانشگاه مازندران

چکیده

هدف هذه الدراسة تحديد الاحتياجات التعليمية والمهارية والرؤيوية لأعضاء هيئة التدريس في مجال اللغة العربية وآدابها وفق آراء طلاب البکالوريوس والماجستير في اختصاص الأدب العربي في الجامعات الحکومية الإيرانية. منهج البحث مزيج من المنهجين النوعي والکمي والذي تمّ إجراؤه على مرحلتين: في المرحلة الأولى أجريت مقابلات شبه منظمة مع 25 من الأساتذة المتخصصين في مجال اللغة العربية وآدابها بشکل مستهدف، من أجل تحديد أهم الاحتياجات التعليمية للأساتذة، ثمّ حُلّلت المعلومات التي جُمعت باستخدام طريقة الترميز الموضوعي، کما صُنفت المؤشرات المرتبطة في 6 مجالات عامة. في المرحلة الثانية من أجل تحديد أولويات کلٍّ من المجالات، اختير 486 طالباً کعينة باستخدام طريقة أخذ العينات من فئة التخصيص النسبي من بين 6000 طالب البکالوريوس وطلاب الماجستير في اختصاص الأدب العربي، کما اختير 10 جامعات من بين 31 جامعة حکومية ايرانية بشکل مستهدف. أظهرت النتائج أنّه من أهم الاحتياجات التعليمية للأساتذة هو إتقان اللغة العربية ومفرداتها في مجال المعرفة المطلوبة؛ وإجادة المهارات اللغوية في مجال المهارات المطلوبة؛ ومراعاة الأخلاقيات العلمية والأکاديمية في مجال طرق التدريس؛ ومراقبة المسافة اللازمة في مجال القضايا المتعلقة بالصف والطلاب حفاظاً على الخصوصية الأخلاقية؛ والسعي وراء النقل الصحيح لمحتوى الدروس للطلاب في مجال المحتوى التعليمي؛ والتقييم العادل البعيد عن المخاوف والهوامش في مجال طرق التقييم. کما لا توجد فروق ذات دلالة إحصائية بين المرحلة الدراسية ووجهات الطلاب حول احتياجات الأساتذة باستثناء مکوّني المحتوى التعليمي وطريقة التقييم.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23456361.2021.17.58.8.7

مراجع

ابطحی، حسین (1383)، مدیریت منابع انسانی. تهران:دانشگاه پیام نور.

فتحی واجارگاه، کوروش (1395)، اصول و مفاهیم اساسی برنامه‌ریزی درسی. تهران:علم استادان.

مهرمحمدی، محمود و همکاران (1393)، برنامۀ درسی نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها. تهران:سمت.

وثوقی‌فرد، رقیه (1393)، «نیازسنجی آموزشی اعضای هیأت‌علمی جدید‌الورود دانشگاه مازندران»، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ علوم تربیتی گرایش برنامه‌ریزی آموزشی. بابلسر:دانشگاه مازندران.

ب) مقالات

بدری‌آذرین، یعقوب (1391)، «نیازسنجی آموزشی فن‌آوری اطلاعاتی و ارتباطی(ICT) اعضای هیأت‌علمی گروه‌های تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه‌ها». مدیریت ورزشی.(13): 5-25.

پروینی، خلیل (1389)، «بررسی و نقد روش آموزش زبان عربی به شیوة مستقیم (بررسی موردی: کتاب‌های دکتر حسین خراسانی)». فصلنامۀ پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. 1(2): 32-7.

حمادنة، أديب (2007)، «الاحتياجات التدريبية اللازمة لمعلمي اللغة العربية في المرحلة الأساسية كما يقدرها المعلمون في مديريات التربية والتعليم لمحافظة المفرق». المجلة الأردنية في العلوم التربوية. مجلد 3، عدد 1. صص 68-53.

خدایاری، مینا؛ حسینی‌نسب، داوود؛ و یاری، جهانگیر (1393)، «نیازسنجی آموزشی کارکنان خدمات آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 91-90». آموزش و ارزشیابی. 7(25): 13-28.

عبده حسن، محمد أحمد (2013)، «الاحتياجات التكنولوجية لمعلمي اللغة العربية للناطقين بغيرها». http://azhar-ali.com

عزیزی‌شمامی، مصطفی؛ نوه‌ابراهیم، عبدالرحیم؛ و قراگوزلو، سمیه (1390)، «بررسی نیازهای آموزشی مدرّسان فرهنگ و هنر دانشگاه جامع علمی- کاربردی تهران». پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. (16): 22-34.

کریمی، اعظم؛ انصاری، نرگس (1393)، «بررسی تطبیقی زبان‌های عربی و انگلیسی با استناد به شیوه‌های زبان‌شناسی مقابله‌ای و مؤلفه‌های آموزشی». لسان مبین(پژوهش ادب عربی). 6(17):110-133.

کریمی و دیگران (1397)، «تحلیلی بر نیازهای آموزشی اعضای هیأت علمی به منظور توانمندسازی آنان در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی». 6(1): 59-47.

کیتا، جاکاریجا و زیداسماعیل، محمد (2016)، «الكفايات التربوية لمعلمي اللغة العربية للناطقين بغيرها في ضوء معايير الجودة من وجهة نظر المختصين». المجلة العربية في العلوم الإنسانية والاجتماعية. السنة الثامنة، العدد 25. صص1-26.

محمدی‌رکعتی، دانش؛ متقی‌زاده، عیسی؛ فروزنده، الهام؛ و فکری، مسعود(1394)، «نیازسنجی برنامۀ درسی مهارت‌های زبانی در مقطع کارشناسی رشتۀ زبان و ادبیات عربی(تحلیل مشکلات زبانی دانشجویان در مهارت‌های زبانی)». جستارهای زبانی. 6(4): 251-274.

میرزایی‌کارزان، علیرضا؛ کیخاونی، ستار؛ حسین‌زاده، مرتضی؛ و عیوضی، علی‌اشرف (1392)، «نیازسنجی‏ آموزشی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام». توسعۀ ‏آموزش در علوم پزشکی. 6(11):61 -71.

نارنجی‌ثانی، فاطمه؛ عبادی، رحیم؛ مصطفوی، زینب‌السادات؛ و یوزباشی، علیرضا (1396)، «شناسایی نیازهای یادگیری اعضای هیأت‌علمی در آموزش عالی الکترونیکی». مطالعات آموزشی و آموزشگاهی. 3(10): 30-53.

Garira, E (2020), Needs assessment for the development of educational interventions to improve quality of education: A case of Zimbabwean primary schools. Journa of Social Sciences & Humanities Open. 2(1): 1-7.

Soudy, N, Teves, E.A, Dias, B, Pessoa, S & Dias, M.B (2015). A Needs Assessment Study of the Educational Technology Needs of English Literacy Students and Teachers in Qatar and the U.S. The Robotics Institute Carnegie Mellon University Pittsburgh, Pennsylvania.

مجله علمي انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي (فصلنامه)

مراجع

مراجع

دوره 17، شماره 58 - شماره پیاپی 58
خرداد 1400
صفحه 155-180

مراجع

مراجع

دوره 17، شماره 58 - شماره پیاپی 58خرداد 1400صفحه 155-180

دوره 17، شماره 58 - شماره پیاپی 58
خرداد 1400
صفحه 155-180