نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز
3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
إنّ نظریة «تحلیل الخطاب النقدی» تعتبر مقاربة جدیدة فی تحلیل الخطاب الذی یعدّ منهجاً من المناهج متعددة التخصصات فی العلوم الإنسانیة والاجتماعیة. تهتم هذه النظریة بانتاج أو تنمیة ایدئولوجیة خاصة، وتعالج المستویات العالیة من الجملة خلال نظرته العلمیة والتطبیقیة إلی النصوص. وبما أن النصوص الحدیثة وخاصة الروایة تحمل دوراً بارزاً فی التغییرات الثقافیة والاجتماعیة، یعدّ تحلیل الخطاب السائد من أهمّ ضروریات الأدب المعاصر. یتبنّی هذا البحث على تحلیل الخطاب النقدی فی ضوء نظریة نورمان فیرکلاف (1941) التی تتحلی ببعض الإتجاهات السابقة لتحلیل الخطاب نحو آراء فوکو. ففی ضوء نظریة تحلیل الخطاب النقدی لفیرکلاف، تمت دراسة روایة «أجنحة الفراشة» لمحمد سلماوی فی ثلاثة مستویات من وصفٍ، وتفسیرٍ، وشرحٍ. تشیر بعض النتائج للدراسة إلی أنّ الکاتب فی مستوی الوصف استخدم علاقة التضاد، والترادف، والتواصل بین الألفاظ لتبیین فکرته، وفی مستوی التفسیر استخدم التناص لتبیین آرائه والتعبیر بتطور الشخصیة المرأة، وفی مستوی الشرح عبّر عن الخطاب السائد وهو الهویة، والحریة، والوطن، ومدی علاقته بالعوامل النصیة والمؤثرات الخارجیة فی النص.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
', './data/iaall/coversheet/561488603892.jpg'))