مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة

طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

العدد الحالي

بالعدد

بالمؤلف

بالموضوع

فهرس المؤلفين

فهرس الكلمات الرئيسية

عن الدورية

الأهداف والنطاق

هيئة التحرير

أخلاقيات النشر

قواعد البيانات المفهرسة

روابط متعلقة

الأسئلة الأكثر شيوعاً

عملية مراجعة النظراء

الأخبار

بررسی تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت رویکرد تکلیف‌محور در ارتقای توانش دستوری عربی‌آموزان ایرانی

نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلفون

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

المستخلص

هدف مطالعه­ ی حاضر بررسی تأثیر کوتاه‌مدت وبلندمدت رویکرد تکلیف­محور در آموزش زمان‌های فعلی عربی به عربی‌آموزان ایرانی است. روش پژوهشی اتخاذ ‌شده از نوع شبه تجربی است. شرکت‌کنندگان شامل 40 دانش‌آموز دختر و 40 دانش‌آموز پسر سال یازدهم رشته­ی علوم انسانی در شهر فلاورجان، استان اصفهان است. هشت زمان فعلی شامل ماضی ساده، ماضی نقلی، ماضی استمراری، ماضی بعید، ماضی التزامی، مضارع اخباری، مضارع التزامی، و مستقبل به همراه شکل منفی آن‌ها به دانش‌آموزان در دو گروه آموزش داده‌شد. در گروه کنترل زمان‌ها با استفاده از روش دستور-ترجمه تدریس شد. درحالی‌که، گروه آزمایشی آموزش را با رویکرد آموزشی تکلیف­محور دریافت­کردند. آزمون دستور طراحی‌شده توسط محققان یک‌بار پیش از آموزش، بار دیگر پس از آموزش، و در آخر سه هفته بعد از آزمون دوم به دانش‌آموزان داده‌شد. نمرات زبان­آموزان در هر دو گروه در پس­آزمون و پس­آزمون­باتاخیر نسبت به پیش­آزمون پیشرفت چشمگیری داشت. اما تأثیر استفاده از تکلیف بطور معناداری نسبت به بکارگیری شیوه­ی دستور ـ ترجمه بیش­تر و ماناتر بود. به­ علاوه، زبان­آموزن در گروه آزمایشی (تکلیف ـ محور) عملکرد بهتری در ساختارهای فعلی پیچیده­تر داشتند. این امر می­تواند به­ علت ماهیت ارتباطی و نزدیک به واقعیت فعالیت­ها باشد. درواقع، نتایج بیانگر کارآمدی این رویکرد نوین در زمینه­ ی آموزش عربی هستند.

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

دراسة الفاعلیة القصیرة والطویلة المدی للمنهج القائم علی المهام في تحسین المقدرة النحویة للطلاب الإیرانیین

المؤلفون [Persian]

  • راضیه رفیعی 1
  • محمد خاقاني اصفهاني 2
  • داریوش نژاد انصاری 3

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان

المستخلص [Persian]

تهدف هذه الدراسة إلی معالجة فاعلیة قصيرة المدی وطویلة الأجل للمنهج القائم علی المهام في تدریس الأزمنة العربیة الحالیة لطلبة اللغة العربیة الإیرانیین. تنتهج الدراسة منهج شبه التجريبي و تحتوی الدّراسة علی 40 طالبة و 40 طالبًا من السنة الحادیة عشرة للعلوم الإنسانیة في فلاورجان، بمحافظة أصفهان. تمّ إعطاء ثمانیة أزمنة للطلبة في المجموعتين «الضابطة والتجریبیة»، بما في ذلك الماضي البسیط، والماضي المستمر، والماضي البعید، والفعل الماضي الالتزامي، والفعل المضارع الإخباري، والفعل المضارع الالتزامي، وصیغة المستقبل، إلی جانب أشکالها المنفية.، تمّ تدریس الأزمنة في المجموعة الضابطة حسب طريقة النحو والترجمة. من ناحیة أخری، تلقت المجموعة التجریبیة تدریباً من خلال منهج تدریب القائم علی المهام. تم إختبار القواعد المصممة مرة واحدة قبل عملیة التعلیم، ومرة ثانیة بعد التعلیم، وأخیراً ثلاثة أسابيع بعد الاختبار الثاني. كانت درجات الطلاب في کلتا المجموعتين في الاختبار البعدي الأول والبعدي المتأخر أفضل بكثير من الاختبار القبلي. إلّا أنّ تأثير استخدام المهام كان له أثر ذو دلالة إحصائیة مقارنة مع توظیف طريقة النحو والترجمة. فضلاً عن ذلك، كان أداء المتعلمين في المجموعة التجريبية أفضل في البنی الفعلیة الأكثر تعقيدًا. وهذا الأمر ينمّ عن الطبيعة التواصلية الوظیفیة للأنشطة المطبقة في حجرة المحاضرة حیث تظهر النتائج، فاعلية هذا النهج الجديد في مجال تعليم اللغة العربية.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • المنهج القائم علی المهام
  • طريقة النحو والترجمة
  • المقدرة النحوية
  • أزمنة الأفعال العربیة
المراجع
 
Bachman, Lyle F.  (1990). Fundamental considerations in language testing. Oxford: Cambridge University Press.##
Benson, Phil. (2001). Teaching and researching autonomy in language learning. London: Longman. ##
Krashen, Stephen D. (1987). Principles and Practice in Second Language Acquisition. Prentice-Hall International. ##
Krashen, Stephen D.  (1988). Second Language Acquisition and Second Language Learning. Prentice-Hall International. ##
Nunan, David. (1989). Designing tasks for the communicative classroom. Cambridge University Press. ##
Willis, Jane. (1996). A framework for task-based learning. Harlow, UK: Longman. ##
 
جلائی، مریم. (2012). دراسة المدخل التواصلي في تدریس الأدب العربي المعاصر لطلاب العربیة الإیرانیین (رساله دکتری). دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه اصفهان، اصفهان. ##
محمدی رکعتی، دانش. (2014). تخطیط منهج لتعلیم المهارات اللغویة في مرحلة البکالوریوس لأاقسام اللغة العربية و آدابها في ضوء مبادي تعلیم اللغه الاجنبیة (رساله دکتری). دانشکده علوم انسانی دانشگاده مدرس، تهران. ##
Pratiwi, Dina. (2009). The Teaching of Simple Past Tense for Junior High School Students through Task-Based Learning. (An action research conducted at year VIII of SMP N 1 Gubug in the academic Year of 2008/2009). [Doctoral dissertation, Universitas Negeri Semarang]. ##
 
ایمان زاده، علی و زهرا عبادی (2020). «تجربیات زیسته­ی دبیران عربی از دلایل ناکارآمدی آموزش زبان عربی: مطالعه‌ای پدیدارشناختی»، پژوهش‌های برنامه درسی، 9(2)، صص 1-26.‌##
 
باقری­مسعودزاده، آذر و علی­اصغر­رستمی­ابوسعیدی و شهرام افراز. (2020). «میزان اثربخشی روش آموزشی تکلیف­محور بر بهبود مهارت خواندن زبان آموزان ایرانی: بررسی دیدگاه مدرسان»، پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی، 9(4)، صص 1105-1130.‌##
 
حیدریان­شهری، احمدرضا. (اکتبر 2015). «اثربخشی مدل آموزشی tblt در یادگیری زبان عربی»، در آموزش زبان، ادبیات­و­مطالعات ترجمه.‌##
 
دبیرمقدم، محمد و زهره­­صدیقی‌فر. (2013). «آموزش جمله‌های شرطی زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان: مقایسه­ی دو روش تدریس ساختاری و تکلیف-محور»، پژوهش‌نامه­ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، 1، صص 31-59.‌##
 
رحیمی، مهرک و حوریه­آژغ. (2010). «تأثیر آموزش تکلیف محور بر مهارت خواندن و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مهندسی در درس زبان تخصصی». فناوری آموزش، 5(1)، صص 49-57.‌##
 
صدیقی­فر، زهره­ و زهراسادات­حسینی و سیدبهنام­علوی­مقدم. (2015). «بررسی اثربخشی آموزشِ مبتنی بر روش تکلیف محور بر خواندن و درک مطلبِ فارسی با اهداف ویژه»، پژوهش‌نامه­ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، 4، صص 79-101.‌##
 
طهماسبی، عدنان­ وسعدالله­همایونی وشهریار­نیازی ومهدی­مقدسی­نیا. (2015). «اثربخشی الگوی ATN-D بر فرآیند یادگیری مکالمه­ی زبان عربی»، جستارهای زبانی، 6(1)، صص 173-203.‌##
 
کلانتری، رضا و مهناز­سعیدی. (2009). «تأثیر روش تدریس «تکلیف-محور» بر درک مطلب زبان­آموزان»، نشریه­ی علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)، 2(6)، صص 175-187.‌##
 
 
مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة
المجلد 19، العدد 66 - الرقم المسلسل للعدد 66
يونيو 2023
الصفحة 79-103
ملفات
تاریخ المقال
  • تاريخ الاستلام: 26 فبراير 2022
  • تاريخ المراجعة: 13 أغسطس 2022
  • تاريخ القبول: 14 أغسطس 2022
شارك
إرسال الاستشهاد إلى
الإحصائيات