فاطمة ايراندوست؛ مريم جلائي؛ عباس زارعي
المستخلص
إن انغماس وانصهار جميع مكوّنات النظام التعليمي، بما في ذلك محتوى الكتاب المدرسي في أنماط التعلّم التي تُعرف بأنها من العوامل المكملة والمحفّزة للعملية التعليمية، يفيدنا في توسيع عملية التعلّم الفعال وتحسينها، فهدفت هذه الدراسة إلی الكشف عن مدى توافر أنماط التعلّم في التدريبات اللغوية لكتب العربية للمرحلة الثانوية الأولى وفق ...
أكثر
إن انغماس وانصهار جميع مكوّنات النظام التعليمي، بما في ذلك محتوى الكتاب المدرسي في أنماط التعلّم التي تُعرف بأنها من العوامل المكملة والمحفّزة للعملية التعليمية، يفيدنا في توسيع عملية التعلّم الفعال وتحسينها، فهدفت هذه الدراسة إلی الكشف عن مدى توافر أنماط التعلّم في التدريبات اللغوية لكتب العربية للمرحلة الثانوية الأولى وفق أنموذج فارك. منهج البحث كان وصفيًا ومن نوع تحليل المحتوى، ولتحديد معامل أهمية المؤشرات المدروسة تمّ استخدام طريقة إنتروبيا شانون. وعينة الدراسة كانت مجتمع الدراسة نفسه وهي مكونة من جميع التدريبات اللغوية لهذه المرحلة في المدارس الإيرانية للعام الدراسي ۱۴۰۲-۱۴۰۱ه.ش/ ۲۰۲۳-۲۰۲۲م، ويصل عدد الكتب 3 مجلدات. أداة البحث كانت استمارة تحليل المحتوى المعتمدة على أنموذج فارك لأنماط التعلم، والتي تمَّ تجميعها بناءً على خلفية الأنموذج واستبيانه، وقد قام الباحثون بدمج مؤشرات الأنموذج مع بنية التدريبات موضع الدراسة من أجل فحص المحتوى بشكل شامل وتكييف الأنموذج بشكل أفضل. بالإضافة إلی ذلك تمَّ تأكيد صدق أداة البحث من قبل عدد من الخبراء الأكاديميين وتوصّل البحث إلى أن النمط المفضَّل في التدريبات المدروسة كان النمط القرائي/ الكتابي ولم نجد توازنًا في الاهتمام بأنواع الأنماط، لذلك يبدو أن التدريبات هذه بحاجة إلى مراجعة في هذا المجال.
فرزانه حاجی قاسمی؛ نرگس گنجي؛ سعيد کتابي
المجلد 17، العدد 59 ، سبتمبر 2021، ، الصفحة 57-84
المستخلص
آشنایی عربیزبانان با کشورداری امپراتوری ساسانی باعث احساس نیاز دولتهای بزرگِ عربی ـ اسلامی به وجود طبقه دبیران (کاتبان و منشیان دواوین دولتی) گردید و زمینهساز حضور دبیران ایرانیتبارِ دوزبانه در دیوانهای رسائل شد. لذا تربیت نسلی از ادیبان دولتی ضرورت یافت و دانشمندان ایرانی چون ابن قتیبه دینوری (276ـ213هـ)، عبدالرحمن ...
أكثر
آشنایی عربیزبانان با کشورداری امپراتوری ساسانی باعث احساس نیاز دولتهای بزرگِ عربی ـ اسلامی به وجود طبقه دبیران (کاتبان و منشیان دواوین دولتی) گردید و زمینهساز حضور دبیران ایرانیتبارِ دوزبانه در دیوانهای رسائل شد. لذا تربیت نسلی از ادیبان دولتی ضرورت یافت و دانشمندان ایرانی چون ابن قتیبه دینوری (276ـ213هـ)، عبدالرحمن همدانی (327ـ؟هـ)، و ثعالبی نیشابوری (429ـ350هـ)، بر آن شدند تا با تألیف کتابهای أدب الکاتب، الألفاظ الکتابیة و فقه اللغة وأسرار العربية، این مهم را پاسخ گویند. کتابهای ارزشمندی که خود بستههایی آموزشی بهشمار میآیند و با توجه به زمان تألیف، باید آن را یک اقدام آموزشی پیشرفته و هوشمندانه تلقّی کرد. این پژوهش با تکیه بر روش تحلیل محتوا (کمّی و کیفی) به بررسی مباحث مورد توجه نویسندگان پرداخته و نسبت کمّی آنها را براساس دادههای آماری بهدستآمده سنجیدهاست. موادّ آموزشی شامل این زمینهها میشود: واژهشناسی، درستنویسی، اصلاح خطاهای تلفظی، آشنایی با ساختارهای صرفی افعال و نامها با تکیه بر نکات معنایی و برخی از مسائل کاربردی نحو و بلاغت. طبق بررسی آماری، هر سه بسته، واژهشناسی را به میزان (81%) از مطالب اساسی آموزش کاربردی عربی دانسته و به ترتیب به موضوعات دستور زبانی به میزان (13%) و بلاغت به میزان (6%) توجه داشته‌اند؛ اما بهطور جداگانه ابن قتیبه بیشتر به دستور زبان (74%)، و همدانی و ثعالبی به ترتیب به واژگان (100%) و (85%) پرداخته‌اند.
مسعود فکري؛ سعدالله همايوني؛ عبدالحسين فقهي؛ اعظم خواجه تاج يزدي
المجلد 17، العدد 58 ، يونيو 2021، ، الصفحة 93-114
المستخلص
آموزش زبان دوم با توجه به ماهیت فرهنگی و ایدئولوژیک آن، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین اهداف خرد و راهبردهای آموزشی و فرهنگی هر زبان خارجی در چارچوب سیاست‌های کلی یک نظام آموزشی تعریف می‌گردد. با بررسی کتابهای "عربی زبان قرآن" در مقطع متوسطه دوم به نظر می‌رسد که این منابع نه با هدف آموزش زبان عربی با رویکردی کاربردی، بلکه ...
أكثر
آموزش زبان دوم با توجه به ماهیت فرهنگی و ایدئولوژیک آن، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین اهداف خرد و راهبردهای آموزشی و فرهنگی هر زبان خارجی در چارچوب سیاست‌های کلی یک نظام آموزشی تعریف می‌گردد. با بررسی کتابهای "عربی زبان قرآن" در مقطع متوسطه دوم به نظر می‌رسد که این منابع نه با هدف آموزش زبان عربی با رویکردی کاربردی، بلکه با اهدافی خاص از قبیل فهم زبان قرآن، متون دینی و زبان فارسی تدوين شده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوا، کتابهای فوق را بر اساس 7 شاخص اصلی و 32 شاخص فرعی، در سطح واژه‌ها، متون، قواعد، تمرین‌ها، مهارت‌های زبانی و فرهنگ بررسی کرده و میزان انطباق آنها را از یک‌سو با اهداف برنامة درسی و از سویی دیگر با معیارهای رویکرد ارتباطی ارزیابی نموده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کتابهای نونگاشت عربی در مجموع 45% شاخص‌ها را در حد خوب، 39% را درحد متوسط و16% را ضعیف، پوشش داده است. این کتاب‌ها با تمرکز بر واژه‌های قرآنی، مفاهیم دینی ـ اخلاقی و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و با بهره‌گیری از 190آیه و120حدیث در بیشتر متون، تمرین‌ها و تصاویر درصدد پوشش اهداف برنامه درسی است و به معیارهای ارتباطی مانند بافت‌مندی، تمرین‌های گروهی و آموزش هماهنگ مهارت‌های زبانی کمتر توجه نموده است.
