مريم محمدي؛ مرتضي قائمي؛ ناصر قره خانی
المستخلص
«صدای دستوری»، مشخصهای نحوی است که زیر گروه «لایة نحوی سبک»، دستهبندی میشود و «کارکرد معنایی» آن، بازشناسی دیدگاه نویسنده از لابهلای ساخت نحوی است. به بیان ساده، صدای دستوری، ارتباط فعل را در جملههای فعلیه با دیگر شرکتکنندگان در فرایند فعلی میسنجد. مسند که جایگاه ...
أكثر
«صدای دستوری»، مشخصهای نحوی است که زیر گروه «لایة نحوی سبک»، دستهبندی میشود و «کارکرد معنایی» آن، بازشناسی دیدگاه نویسنده از لابهلای ساخت نحوی است. به بیان ساده، صدای دستوری، ارتباط فعل را در جملههای فعلیه با دیگر شرکتکنندگان در فرایند فعلی میسنجد. مسند که جایگاه ویژهای در دستور زبان انگلیسی دارد، مبنای تقسیمات «صدای پایه» از منظر کلایمن قرار گرفته است. «صدای پایه» به عنوان یک صدای قدیمی، به مکان و فعّال بودن فعل و یا مسندِ جمله نظر دارد. مسندهای «کنترل» و «غیرکنترل» که در زمرة مسندهای «واژگانیِ» این دستور زبان قرار میگیرند، به ترتیب، با استدلال هسته و یا با عمل مسند، شناخته شده و صدای پایه را دستهبندی میکنند. تنوّعی که در صدای پایة کلایمن، با دستهبندی انواع مسند حاصل میآید، نظریة او را از منظرِ «کارکرد معنایی انواع مسند» تبیین میکند و نامة پنجاه و سوّم با داشتن افعال متنوّع و بسیار، بستری مناسب برای پژوهش حاضر، قرار گرفته است. این جستار با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و نیز به منظور بیانِ سطح انطباق، میان صدای پایه و مسندهای کنترل و غیرکنترل در نامة پنجاه و سوّم، محصول پیشرو را ارائه مینماید: 264 فعل از نامة پنجاه و سوّم نهجالبلاغه، صدای پایه را نمود میدهند. از این تعداد، دستة صدای منحصراً فعّال، با 114 فعل که نقطة با اهمیّت را رخداد قرار دادهاند، بر تقسیمبندی انواع مسند از منظر کلایمن مطابق است.