جهانگير اميري؛ فرشته جمشيدي
المستخلص
تعكس رواية ليلة النهر لأحمد باكثير النظام الراسمالي الفاسد لمصر أثناء الحرب العالمية الثانية. والشخصية الرئيسية للرواية، فؤادحلمي يعاني من الاضطرابات النفسية و هذا الأمر جعل الرواية بابطالها تستحق لدراسة ادبية سيكولوجية . من هذا المنطلق ان الرواية مصطبغة قلبا و قالبا بصبغة سيكولوجية تكاد تكون جزءا من حبكتها. كما انه بامكاننا ان ...
أكثر
تعكس رواية ليلة النهر لأحمد باكثير النظام الراسمالي الفاسد لمصر أثناء الحرب العالمية الثانية. والشخصية الرئيسية للرواية، فؤادحلمي يعاني من الاضطرابات النفسية و هذا الأمر جعل الرواية بابطالها تستحق لدراسة ادبية سيكولوجية . من هذا المنطلق ان الرواية مصطبغة قلبا و قالبا بصبغة سيكولوجية تكاد تكون جزءا من حبكتها. كما انه بامكاننا ان نخضع شخصيات الرواية لدراسية نفسية تنطبق على رؤى كارن هورناي في الشخصية.هذا ، و ان مقالتنا هذه تستهدف و اعتمادا على المنهج الوصفي التحليلي ،التحليل النفسي لشخصية فؤادحلمي بناء على نظرية هورناي في اضطرابات نفسية.و من ابرز نتائج هذه الدراسة، ان بطل القصة فؤاد حلمي ،يملك شخصية مضطربة عقليا اصبحت بسببها يعيش في عالم خيالي و طوباوي جدا. و من أهم الخصائص النفسية التي تتميز بها شخصية فؤاد حلمي و بناء على نظرية هورناي ان بطل الرواية يفتقر إلى الاستقلال عن الاخرین و يمیل نحو المثالية الطاغية .أضف إلى ذلك انه يرغب في استغلال الآخرین كما يشعر بالحاجة لان يكسب مدحهم و اطراءهم.
خليل حمداوي؛ علي خضري؛ محمد جواد پورعابد
المستخلص
يصنّف النقد السوسيولوجي ضمن أنواع النقد الأدبي، الذي يرنو إلى وضع الأدب في سياق اجتماعي واسع النطاق، فتحليل العلاقة الرابطة بين الأدب والمجتمع يشكّل الأساس والركيزة لظهور النقد الاجتماعي الأدبي، كما تركّز هذه المقاربة على بنية التأثير الأدبي وعلاقته بالمجتمع. إنّ المقاربة البنيوية التكوينية تذهب إلى أنّ الفكر ...
أكثر
يصنّف النقد السوسيولوجي ضمن أنواع النقد الأدبي، الذي يرنو إلى وضع الأدب في سياق اجتماعي واسع النطاق، فتحليل العلاقة الرابطة بين الأدب والمجتمع يشكّل الأساس والركيزة لظهور النقد الاجتماعي الأدبي، كما تركّز هذه المقاربة على بنية التأثير الأدبي وعلاقته بالمجتمع. إنّ المقاربة البنيوية التكوينية تذهب إلى أنّ الفكر الجماعي هو الذي يخلق الأثر الأدبي، بينما يحاول الكاتب تنظيم أوراق الوعي والفكر الجماعي والتنسيق بين مكوّناته، فالقضايا الاجتماعية تتجلّى على يد الكاتب ورؤيته الكونية في الآثار الأدبية. ولمّا كانت الرواية صورة موضوعية لمقاربات الكاتب وأفكاره، حول الحالة الفكرية والثقافية السائدة على المجتمع، فأنّ المقال هذا، يريد تقديم قراءة نقدية اجتماعية لرواية ناقة صالحة، لكاتبها سعود السنعوسي، وذلك بالاعتماد على المقاربة البنيوية التكوينية؛ ففي هذه الدراسة نريد وبعد التأمّل في نص الرواية، رسم ملامح المجتمع القبلي الكويتي كما كان في القرن العشرين، وكذلك إبراز ما تحمله هذه الرواية من أهميّة في رسم النظام القبلي وإظهار جوانبه الاجتماعية الكامنة فيه. توصلت الدراسة إلى نتائج أهمّها أنّ الرواية قد بذلت مساعيها لرسم صورة عن بنية القبيلة وما تحمله من قضايا بين طيّاتها، للقارئ وذلك من خلال الأطر التي وضعت الشخصيات فيها، كما حاول الكاتب أن يعكس البنية الاجتماعية للقبيلة التي وضعت على صرح مضامين ما، أضف إلى هذا فأنّ الوعي الذي تظهره الرواية على يد شخصيات مثل دخيل وصالحة، -بصفتها بطلة الرواية- هو دليل على خلق أفكار ورؤى مختلفة عن واقع القبيلة الثابت.
زهرا صادقي؛ کبري روشنفکر؛ فرامرز ميرزائي؛ خليل پرويني
المستخلص
إن العولمة الثقافية من أهم الظواهر والتغّيرات المعاصرة التي أثرت علی الإبداع الروائي الجزائري منذ السبعينيات مما دفعت الكتاب الجزائريين إلى التمسّک بالخصوصیة الثقافية في انتاجاتهم السردية لمجابهة العولمة وغزوها الثقافي. لكنّ اللافت للنظر في الروايات السبعينية هو أن الكتاب الجزائريين رغم تركيزهم على الخصوصية الثقافية الجزائرية، ...
أكثر
إن العولمة الثقافية من أهم الظواهر والتغّيرات المعاصرة التي أثرت علی الإبداع الروائي الجزائري منذ السبعينيات مما دفعت الكتاب الجزائريين إلى التمسّک بالخصوصیة الثقافية في انتاجاتهم السردية لمجابهة العولمة وغزوها الثقافي. لكنّ اللافت للنظر في الروايات السبعينية هو أن الكتاب الجزائريين رغم تركيزهم على الخصوصية الثقافية الجزائرية، حاولوا المسايرة مع مُتَطلِبات العصر وتغيّرات الواقع، الأمر الذي أدّى إلى ظهور نوع من الثنائية والازدواجية في عدد من هذه الأعمال السرديّة والّتي تُعد رواية "ريح الجنوب" لعبد الحميد بن هدوقة نموذجاً صادقاً في هذا الصدد. نتطرّق في هذا المقال إلى ثنائية الخصوصية الثقافية والعولمة في رواية "ريح الجنوب" وذلك في ضوء نظرية الأنساق الثقافية المضمرة لعبد الغذامي وبناءً على المنهج الوصفي التحليلي. تَدُلّ النتائج على أنّ الاتجاه الثنائي من قبل الكاتب إلى التمسّك بالخصوصية الثقافية والانفتاح الثقافي على العولمة أدّى إلى صراع الأنساق الثقافية، أو نسقية المعارضة في رواية ريح الجنوب والذي تجلى بشكل كبير في موضوعات الدين والمكان ونمط الحياة والعادات والتقاليد الاجتماعية والّتي أسفرت عن آثار ونتائج سلبية تمثّلت بشكل كبير في مظاهر الانعزال والتوحّد والاغتراب الثقافي وتشظّي الذات وأزمة الهوية لدى شخوص الرواية. كما أظهر البحث أنّ الصراع النسقي بين الخصوصية الثقافية والعولمة في ريح الجنوب كان حاداً بالنسبة لقضية المرأة وذلك بسبب مفاهيم وقيم جديدة تدعو إليها العولمة الثقافية بالنسبة لحقوق المرأة والتي ناضلت من أجلها الأنثى المهمشة في مقابل مفاهيم الخصوصية الثقافية السالبة المتمثلة في السلطة والتعصب والعرض والشرف والعار والتي دافعت عنها السلطة الذكورية بقوة.
سيد اسماعيل قاسمي موسوي
المستخلص
إنَّ رواية "عناقيد الغضب" تُعدّ من الأعمال الأدبية الشهيرة المترجمة إلی لغات مختلفة عالمياً؛ منها الفارسية والعربية، وهذا يدلّ علی أهمية هذه الرواية وترجماتها وأهمية دراسة هذه الترجمات؛ إذ أنَّ دراسة الترجمتين الفارسية والعربية، من شأنها أن يطّلعنا علی أوجه الشبه والخلاف في هاتين الترجمين؛ فضلاً عن أسلوب كلّ منهما؛ وقد اعتمد هذا ...
أكثر
إنَّ رواية "عناقيد الغضب" تُعدّ من الأعمال الأدبية الشهيرة المترجمة إلی لغات مختلفة عالمياً؛ منها الفارسية والعربية، وهذا يدلّ علی أهمية هذه الرواية وترجماتها وأهمية دراسة هذه الترجمات؛ إذ أنَّ دراسة الترجمتين الفارسية والعربية، من شأنها أن يطّلعنا علی أوجه الشبه والخلاف في هاتين الترجمين؛ فضلاً عن أسلوب كلّ منهما؛ وقد اعتمد هذا المقال المنهج الوصفي-التحليلي في دراسة الموضوع، علی أساس نظرية "فيني وداربلني" لتقييم الترجمة؛ التي تُعدُّ فيها الاقتراض، والنسخ والترجمة الحرفية من تقنيات الترجمة المباشرة؛ والإبدال الصرفي، والتكييف، والتكافؤ والتطويع من تقنيات الترجمة غير المباشرة. وقد اُستُخدمت المعلومات المستخرجة من عدِّ مرات تكرار هذه الإستراتيجيات في الفقرة الأولی من الفصول الثلاثين لهذه الرواية وقد تم اختيار ذلك كمثال لاستنباط أسلوب المترجم الفارسي والعربي. وتشير نتائج هذه الدارسة إلی أنَّ الترجمة الفارسية تسعی أكثر لنقل بعض ميزات النصّ المصدر ولهذا وجدنا المترجم الفارسي يميل أكثر إلی استخدام تقنيات الترجمة المباشرة ولذلك ترجم الحوارات إلی الدارجة الشعبية في الفارسية كما الحال في النصّ المصدر؛ وفي المقابل نجد المترجم العربي ينحاز للمتلقي العربي ويسعی إعادة خلق تأثير النصّ ولذلك نجد معدل تقنيات التّرجمة غير المباشرة أكثر في ترجمته، كما أنّه قد ترجم الحوارات الدارجة في النصّ المصدر إلی العربية الفصحی.
حميدرضا مشايخي؛ سوگل عسکری کاسب
المستخلص
رنگ پدیده‌ای است که میان جهان درون و بیرون انسان پیوند برقرار می‌کند و نقد روانشناسی رنگ، روشی مناسب برای تحلیل واکنش‌های انسان نسبت به رنگ‌هاست. یکی از آزمون‌های علمی برای تحلیل روان‌شناسانه، آزمون هشت‌گانۀ ماکس لوشر است که بر اساس دادهها و ارقام هشت رنگ مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. رنگها در شعر دارای معانی گوناگونی ...
أكثر
رنگ پدیده‌ای است که میان جهان درون و بیرون انسان پیوند برقرار می‌کند و نقد روانشناسی رنگ، روشی مناسب برای تحلیل واکنش‌های انسان نسبت به رنگ‌هاست. یکی از آزمون‌های علمی برای تحلیل روان‌شناسانه، آزمون هشت‌گانۀ ماکس لوشر است که بر اساس دادهها و ارقام هشت رنگ مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. رنگها در شعر دارای معانی گوناگونی هستند و بررسی آنها بر اساس معیارهای روانشناسی، داده‌های پنهان شخصیت شاعر را نمایان می‌سازد. محمد عفیفی مطر شاعر نوگرای مصر در اشعارش رنگ‌های فراوانی را به کار برده و به کمک این رنگها احساسات خود را نسبت به جهان اطرافش بیان کرده است. این پژوهش میکوشد تا بر اساس آزمون ماکس لوشر از رهگذر شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به بررسی بازتاب رنگها در اشعارش بپردازد و تبلور احساسات شاعر را در این رنگها تحلیل کند. بر اساس یافته‌های پژوهش گروه اول مطابق آزمون لوشر متشکّل از رنگ قرمز و سبز و بیانکنندۀ شور انقلابی، روحیۀ مبارزه‌جویی، انتقاد از حکومت و جسارت و خودباوری است و گروه دوم با رنگ سیاه و زرد بیانگر نگرش بدبینانه به جامعۀ مصر و امید نداشتن او به آیندة روشن است. گروه سوم متشکّل از رنگ‌های خاکستری و آبی بیانگر احساساتی مانند عشق و آرامش است که با نگاه به وضعیت موجود از میل به آنها احساس گناه می‌کند. گروه چهارم رنگ قهوه‌ای و بنفش است که بیانکنندۀ موقعیت بی‌میلی شاعر نسبت به برخی احساسات مانند محبت، آسایش و فردگرایی است.
Razieh Rafiei؛ محمد خاقاني اصفهاني؛ Daryoush Nejad Ansari
المستخلص
تهدف هذه الدراسة إلی معالجة فاعلیة قصيرة المدی وطویلة الأجل للمنهج القائم علی المهام في تدریس الأزمنة العربیة الحالیة لطلبة اللغة العربیة الإیرانیین. تنتهج الدراسة منهج شبه التجريبي و تحتوی الدّراسة علی 40 طالبة و 40 طالبًا من السنة الحادیة عشرة للعلوم الإنسانیة في فلاورجان، بمحافظة أصفهان. تمّ إعطاء ثمانیة أزمنة للطلبة في المجموعتين ...
أكثر
تهدف هذه الدراسة إلی معالجة فاعلیة قصيرة المدی وطویلة الأجل للمنهج القائم علی المهام في تدریس الأزمنة العربیة الحالیة لطلبة اللغة العربیة الإیرانیین. تنتهج الدراسة منهج شبه التجريبي و تحتوی الدّراسة علی 40 طالبة و 40 طالبًا من السنة الحادیة عشرة للعلوم الإنسانیة في فلاورجان، بمحافظة أصفهان. تمّ إعطاء ثمانیة أزمنة للطلبة في المجموعتين «الضابطة والتجریبیة»، بما في ذلك الماضي البسیط، والماضي المستمر، والماضي البعید، والفعل الماضي الالتزامي، والفعل المضارع الإخباري، والفعل المضارع الالتزامي، وصیغة المستقبل، إلی جانب أشکالها المنفية.، تمّ تدریس الأزمنة في المجموعة الضابطة حسب طريقة النحو والترجمة. من ناحیة أخری، تلقت المجموعة التجریبیة تدریباً من خلال منهج تدریب القائم علی المهام. تم إختبار القواعد المصممة مرة واحدة قبل عملیة التعلیم، ومرة ثانیة بعد التعلیم، وأخیراً ثلاثة أسابيع بعد الاختبار الثاني. كانت درجات الطلاب في کلتا المجموعتين في الاختبار البعدي الأول والبعدي المتأخر أفضل بكثير من الاختبار القبلي. إلّا أنّ تأثير استخدام المهام كان له أثر ذو دلالة إحصائیة مقارنة مع توظیف طريقة النحو والترجمة. فضلاً عن ذلك، كان أداء المتعلمين في المجموعة التجريبية أفضل في البنی الفعلیة الأكثر تعقيدًا. وهذا الأمر ينمّ عن الطبيعة التواصلية الوظیفیة للأنشطة المطبقة في حجرة المحاضرة حیث تظهر النتائج، فاعلية هذا النهج الجديد في مجال تعليم اللغة العربية.
محمد کلاشي؛ فرامرز ميرزائي؛ عيسي متقي زاده؛ غلامرضا کیاني
المستخلص
تعتبر قصة الأطفال من أهم أداة لتحفیز وتلذیذ الأطفال و الناشئة. وتحتل قصص الأطفال العربیة مكانة خاصة في الأدب العربي المعاصر وهي مصدر مناسب لتصمیم المواد التعليمية في تعلیم العربية للأطفال والناشئین. والنظر لاستخدام قلیل ونادر منها في تعليم العربية للأطفال والناشئين الناطقين باللغة الفارسية، وبما تظهر في مقررهم الدراسي، لذا قامت ...
أكثر
تعتبر قصة الأطفال من أهم أداة لتحفیز وتلذیذ الأطفال و الناشئة. وتحتل قصص الأطفال العربیة مكانة خاصة في الأدب العربي المعاصر وهي مصدر مناسب لتصمیم المواد التعليمية في تعلیم العربية للأطفال والناشئین. والنظر لاستخدام قلیل ونادر منها في تعليم العربية للأطفال والناشئين الناطقين باللغة الفارسية، وبما تظهر في مقررهم الدراسي، لذا قامت هذه المقالة باعتماد علی المنهجین الوصفي وشبه التجریبي علی دراسة مدی فاعلیة توظیف قصة الأطفال العربية في تعليم مهارة قراءة العربية. لإجراء هذا البحث، تم تصميم المواد التعليمية المناسبة أولاً، وفي الخطوة الثانية، تم اختيار المجموعتين (المجموعة الضابطة والمجموعة التجریبیة) من طلاب المدارس الثانوية الأولی من مدارس مدینة نور بمحافظة مازندران، وتم الاختبار القبلي علیهم. ثم درَّس المعلم القصة للمجموعة التجریبیة، وبعد التدریس تم إجراء الاختبار البعدي علی المجموعتین التجریبیة والضابطة. وخلال التدريس تم استخدام طريقة الملاحظة. ثم وفقًا لتحلیل الاختبارین والملاحظة، تعرض النتائج ما هو کان المتوقع والنظر للنتائج أن قصة الأطفال لها تأثير كبير وذات دلالة إحصائیًا في تعلیم الأطفال والناشئین الناطقین بالفارسیة عمومًا وفي تنمیة مهارة القراءة لدىهم خصوصًا.
پيمان صالحي؛ مسلم خزلي
المستخلص
جهان درون متن پر از ناشناخته‌هایی است که با کشف نشانه‌های زبانی بازنمایی و آشکار میشوند. نشانه‌شناسی ادبی با واکاوی کنش‌های درون متن پیام‌های ثانویه آن را استخراج و مفهوم و غرض اصلی شعر را بیان می‌کند و مخاطب به درک عمیقی از مفهوم شعر می‌رسد. نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس یکی از الگوهای مناسب برای نقد آثار ادبی است که در آن نحوۀ شکلگیری ...
أكثر
جهان درون متن پر از ناشناخته‌هایی است که با کشف نشانه‌های زبانی بازنمایی و آشکار میشوند. نشانه‌شناسی ادبی با واکاوی کنش‌های درون متن پیام‌های ثانویه آن را استخراج و مفهوم و غرض اصلی شعر را بیان می‌کند و مخاطب به درک عمیقی از مفهوم شعر می‌رسد. نظریۀ نشانه‌شناسی پیرس یکی از الگوهای مناسب برای نقد آثار ادبی است که در آن نحوۀ شکلگیری سه جزء نشانه یعنی بازنمون، موضوع و تفسیر و ارتباط میان آنها بررسی میشود. ادهم عادل شاعر معاصر عراقی از شاعران نوگرایی است که مفاهیمی همچون جنگ، ترور، افراط‌گرایی، صلح، همدلی و وحدت بازتاب گسترده‌ای در اشعارش دارند و یکی از آرمان‌های بزرگ او وجود جهانی خالی از جنگ و سرشار از آشتی است. پژوهش حاضر میکوشد با شیوه توصیفی - تحلیلی و بر اساس الگوی سه‌وجهی نشانه‌شناسی پیرس به تحلیل فرایند شکلگیری نشانه‌های زبانی مربوط به مفهوم صلح در اشعار ادهم عادل بپردازد و ارتباط میان این سه جزء و نقش آنها در تولید نشانه‌ها را نقد کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نشانه‌های زبانی در شعر ادهم عادل ساختار واحد و منسجم هستند که از پیوستگی معنایی میان بازنمون، موضوع و تفسیر شکل می‌گیرند و با نشانه‌ای کیفی و بیان چگونگی برخی اتفاقات مرئی و ترسیم شکل ظاهری امور پایه‌ریزی میشوند و با نشانه‌ای جزئی و بیان اتفاقات تلخ و ناگوار فضای ملتهب و جنگ‌زدۀ عراق و تجربه‌های عملی عراقی‌ها دربارۀ ترور، عملیات انتحاری، ترس و ناامنی بسط می‌یابند و به نشانه‌ای کلی و نگرش شاعر به مقولۀ جنگ و صلح ختم میشوند.
فرشته افضلی؛ Alireza Arab Ameri
المستخلص
پیتر نیومارك، مؤلفههای فرهنگی را در پنج گروه تقسیمبندی نموده است: بوم‌شناسی؛ فرهنگ مادی؛ فرهنگ اجتماعی؛ نهادها و آداب و رسوم؛ ژست‌ها و عادت‌ها هنگام سخن‌گفتن. هاشمی و غضنفریمقدم در مقالة «بومیسازی مدل پنجگانۀ عناصر فرهنگی نیومارك» اشاره كرده‌اند كه در تحلیل برخی دادهها، مواردی وجود دارد كه بسبب تفاوت ...
أكثر
پیتر نیومارك، مؤلفههای فرهنگی را در پنج گروه تقسیمبندی نموده است: بوم‌شناسی؛ فرهنگ مادی؛ فرهنگ اجتماعی؛ نهادها و آداب و رسوم؛ ژست‌ها و عادت‌ها هنگام سخن‌گفتن. هاشمی و غضنفریمقدم در مقالة «بومیسازی مدل پنجگانۀ عناصر فرهنگی نیومارك» اشاره كرده‌اند كه در تحلیل برخی دادهها، مواردی وجود دارد كه بسبب تفاوت فرهنگی میان زبانهای گوناگون در هیچ یك از شاخههای طبقهبندی نیومارك جای نمیگیرد، به همین روی برای جبران آن، چهار طبقة دیگر به این طبقهبندی افزودهاند: عبارتها و اصطلاحهای محاورهای؛ واحدها و ارقام؛ عناوین و اقلام خطاب؛ اقلام دیداری- شنیداری، لمسی و عطرها. هدف از پژوهش حاضر، بررسی مقوله‌های فرهنگ- وابسته و نیز واكاوی معانی گوناگونی است كه به سبب تفاوت‌های فرهنگی و بوم‌شناختی در آثار روایی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی به بررسی عناصر فرهنگی رمان «الأمیر احتجاب» ترجمه عربی سلیم عبدالأمیر حمدان از رمان «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری می‌پردازد تا نشان دهد نحوۀ كاربرد صافی فرهنگی به چه میزان با ویژگیهای بافتی در نظام مقصد تناسب دارد و مترجم در ترجمه كدام یک از این مؤلفه‌ها موفق‌تر عمل كرده است. ما از این تقسیمبندی نُه‌گانه در بررسی رمان بهره بردیم. نتایج حاكی از آن است كه مؤلفة اصطلاحات با 81 مورد بیشترین بسامد و مؤلفة ترانه‌ها و نواها با هیچ مورد كمترین بسامد را دارد. انتقال (ترجمه لفظ‌گرا) با 41% و معادل‌یابی با 34% بیشترین راهكار به كاررفته مترجم است و می‌توان گفت موفقیت حمدان در ترجمة مؤلفة جانوران، خطابها و سوگند نسبت به دیگر مؤلفه‌ها بسبب بهره‌گیری از راهكار معادل‌یابی واژه‌نامه‌ای بیشتر است.
عبدالباسط عرب يوسف آبادي؛ علی اکبر احمدی چناری؛ سحر دهقانی
المستخلص
در جهانی كه پیوسته در حال رشد و تحول است، مقولة كارآفرینی نقشی مهم در جریان توسعة جوامع دارد. این مقوله یكی از محورهای موردتأكید در فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی به‌شمار می‌آید. ضرب‌المثل نمونه‌ای برجسته از فرهنگ عامیانه است كه با ساختاری كوتاه و آهنگین و برگرفته از داستانی عامیانه به پدیده‌های مختلف جامعه اشاره دارد. در برخی از ...
أكثر
در جهانی كه پیوسته در حال رشد و تحول است، مقولة كارآفرینی نقشی مهم در جریان توسعة جوامع دارد. این مقوله یكی از محورهای موردتأكید در فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی به‌شمار می‌آید. ضرب‌المثل نمونه‌ای برجسته از فرهنگ عامیانه است كه با ساختاری كوتاه و آهنگین و برگرفته از داستانی عامیانه به پدیده‌های مختلف جامعه اشاره دارد. در برخی از ضرب‌المثل‌های عربی اشارة مستقیم و یا غیرمستقیم به مهم‌ترین شاخص‌های كارآفرینی همچون سخت‌كوشی، خردمندی، مسئولیت‌پذیری، فردگرایی، فرصت‌طلبی و درآمدزایی میشود كه این امر بر اهمیت پژوهش در این موضوع می‌افزاید. در پژوهش حاضر تلاش می شود با تكیه بر روش توصیفی- تحلیلی، مقولة كارآفرینی در 200 ضرب‌المثل منتخب عربی موردبررسی قرارگیرد و با تأكید بر مبانی علم بلاغت، مهم‌ترین جهت‌گیری‌های آنها استخراج گردد. نتایج نشان میدهد فراوانی بالای شاخصة سخت‌كوشی (32%) و خردمندی (23%) در ضرب‌المثل‌های مورد بحث، بیانگر اهمیت كار و تلاش توأم با خرد و عقل در میان عرب‌هاست. از منظر بلاغت نیز فراوانی بالای جهت‌گیری توصیفی (47%) و انگیزشی (34%) نشان‌دهندة توسعة جامعة عرب در توضیح و تبیین شرایط كاری برای مخاطب و ایجاد انگیزه در وی و تشویق به تلاش مداوم و پرهیز از تنبلی و سُستی است.
مرتضي براري رئيسي؛ ابوالحسن امين مقدسي؛ شهريار نيازي؛ سعد الله همايوني
المستخلص
يعتبر قلق الاحتلال في العالم الإسلامي، ولا سيّما فلسطين، من القضايا المهمة التي تشكلت العديد من الخطابات من أجل حلها؛ إلی حيث انعكس ذلك في السينما الفلسطينية التي تعتبر مظهرًا من مظاهر فن وأدب المقاومة. إنّ مشكلة هذا البحث الرئيسة والتي يسعى الباحثون الى دراستها والغور في أبعادها هي كيفية انعكاس القضايا السياسية والاجتماعية وفقًا ...
أكثر
يعتبر قلق الاحتلال في العالم الإسلامي، ولا سيّما فلسطين، من القضايا المهمة التي تشكلت العديد من الخطابات من أجل حلها؛ إلی حيث انعكس ذلك في السينما الفلسطينية التي تعتبر مظهرًا من مظاهر فن وأدب المقاومة. إنّ مشكلة هذا البحث الرئيسة والتي يسعى الباحثون الى دراستها والغور في أبعادها هي كيفية انعكاس القضايا السياسية والاجتماعية وفقًا لما جری في فيلم "عمر" الفلسطيني للمخرج هاني أبو أسعد، وكذلك الكشف عن دلالات خطابه باﻟﺒﺤﺚ واﻟﺘﻨﻘﻴﺐ. هذا الموضوع، مهم للغاية؛ إذ إنّه ينزاح عن الخطابات التي تحكم المجتمعات عبر النصوص الفنية، والتي تنظر إلى القضية الفلسطينية من زاوية مختلفة وتخلق منظورًا جديدًا لدى القارئ. في هذا الصدد، فإن المقال هذا، يفحص الخطابات التي ينطوي عليها فيلم عمر من وجهة نظر السيميائية، معتمدًا علی منهج تحليل الخطاب النقدي للاكلا وموف. ومن أهم ما توصلت إليه نتائج البحث، أن هناك ثلاثة خطابات رئيسية في فيلم "عمر" الفلسطيني وهي: المقاومة والاحتلال والخيانة؛ حيث تمثل كل شخصية من شخصيات هذا الفيلم، أحد هذه الخطابات الثلاثة بطريقة ما، وتعبر عن هويتها الطبقية. في النهاية، يمثل خطاب المقاومة الوضع المثالي مع نظرة نقدية للوضع القائم باستخدام الدلالات الفارغة؛ حيث يوقف دورة الاحتلال والخيانة المعيبة عبر خلق الأساطير والتفكيكية، ويغير الساحة السياسية لصالحه. الكلمات المفتاحية: تحليل الخطاب النقدي، فلسطين، لاكلا، موف،فیلم عمر
محمدحسن امرائي
المستخلص
إنّ الدّراسـة الأسـلوبية منـهج من المناهج اللغوية الحـديثة التي ظهـرت جراء التطـورات اللّسـانية التي عرفتها القـرون الأخيرة. وهي استراتيجية لاكتساب القوة على إنتاج المعنى الذي يفجر طاقة اللغة ويضع عناصرها في مواقع جمالية ﻣﻨﺰﺍﺣﺔ ﻋﻦ ﺍﳌﻌﻴﺎﺭ ﺍﻟﻠﻐﻮي تخلق سمات أسلوبية ودلالية قيمة للنص. فالأسلوبية هي في الأصل دراسة لغوية ...
أكثر
إنّ الدّراسـة الأسـلوبية منـهج من المناهج اللغوية الحـديثة التي ظهـرت جراء التطـورات اللّسـانية التي عرفتها القـرون الأخيرة. وهي استراتيجية لاكتساب القوة على إنتاج المعنى الذي يفجر طاقة اللغة ويضع عناصرها في مواقع جمالية ﻣﻨﺰﺍﺣﺔ ﻋﻦ ﺍﳌﻌﻴﺎﺭ ﺍﻟﻠﻐﻮي تخلق سمات أسلوبية ودلالية قيمة للنص. فالأسلوبية هي في الأصل دراسة لغوية تعتمد على تحليل الظواهر اللغوية وبنية النص وفقًا لمستويات مألوفة. في السياق ذاته، هناك نصوص أدبية ملتزمة أُنشدت في حب أهل البيت ولا سیما الإمام علي (ع) ومنها غديرية أبي تمام الطائي في مدح الإمام علي (ع) وتفضیله في الخلافة والولاية؛ فمن هذا المنطلق، تناولنا هذه القصيدة الغديرية بكليتها معتمدين على المنهج الأسلوبي، بما فیه من المستويات الفكرية والصوتية والنحوية والبلاغية، بغية الكشف عن جمال أسلوب الشاعر في التعبير عن أفكاره تجاه الإمام علي (ع) وتفضيله على الآخرين في واقعة الغدير. تشير نتائج البحث إلى هيمنة الأصوات المجهورة على المهموسة، بسبب رغبة الشاعر في الإجهار بغضبه وتفجير آلامه ومعاناته؛ بحيث اصطبغت موسيقاه بصبغة صوتية جهورية عميقة. وقادت عاطفة الشاعر الجياشة إلى استخدام الجملات الفعلية أكثر من الجملات الاسمية بشكل عام، حيث أضفت عليها لونًا من الحركية والديناميكية. وألقت الأسالیب الخبرية ظلالها علی القصيدة؛ إذ إنّ الشاعر أراد أن يخبر عن قضية هامة وهي إثبات الخلافة لعلي بن أبي طالب (ع) وما ﻭﻗﻊ ﺑﺄﻫﻞ بيته ﻓﻲ الغدير وﻛﺮﺑﻼء؛ إذن فمال الأكثر إلى الأفعال الماضية المرتبطة بسياق الخطاب السردي في الغديرية.
فاروق نعمتي؛ عسگر بابازاده اقدم؛ فريدون رمضاني؛ ابراهیم نامداری
المستخلص
رویکرد آموزش برخط زمینه مناسبی برای ظهور و بروز استعدادها، قابلیت‌ها، خلاقیت و نوآوری‌ها فراهم نموده است. مهارت‌های خودتنظیمی در تنیدگی تحصیلی منجر اثرگذار است. راهبردها و مهارت‌های خودتنظیمی یادگیری از موضوعات پرطرفداری است که به کانون مهم پژوهشی و یکی از محورهای اساسی تعلیم و تربیت تبدیل شده است. در پژوهش حاضر نقش مهارت‌های ...
أكثر
رویکرد آموزش برخط زمینه مناسبی برای ظهور و بروز استعدادها، قابلیت‌ها، خلاقیت و نوآوری‌ها فراهم نموده است. مهارت‌های خودتنظیمی در تنیدگی تحصیلی منجر اثرگذار است. راهبردها و مهارت‌های خودتنظیمی یادگیری از موضوعات پرطرفداری است که به کانون مهم پژوهشی و یکی از محورهای اساسی تعلیم و تربیت تبدیل شده است. در پژوهش حاضر نقش مهارت‌های خودتنظیمی در تنیدگی تحصیلی ناشی از آموزش برخط درس عربی دانش آموزان دوره متوسطه بررسی شده است.روش پژوهش مطالعه حاضر توصیفی (همبستگی) بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دوره متوسطه شهر گرگان در سال تحصیلی 1400بودند. تعداد 429دانش آموز که پرسشنامه برخط را به صورت دقیق تکمیل کرده بودند به عنوان نمونه پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه‌های تنیدگی تحصیلی سان و همکاران و خودتنظیمی تحصیلی بوفارد بود. داده‌های حاصل از اجرای پرسشنامه‌ها در بسته تحلیل آماری (spss) وارد و با روش‌های آماری تحلیل شد. نتایج نشان داد بین مهارت‌های خودتنظیمی و تنیدگی تحصیلی دانش آموزان در آموزش برخط زبان عربی رابطه معناداری وجود دارد، همچنین از نظر تنیدگی تحصیلی و مهارت‌های خودتنظیمی بین دانش آموزان پسر و دختر تفاوت معنادار شد. با توجه رابطه معنادار مهارت‌های خودتنظیمی با تنیدگی تحصیلی و نقش مهارت‌های خودتنظیمی در تنیدگی تحصیلی دانش آموزان، طراحی و اجرای برنامه آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و مشاوره روانشناختی دانش آموزان در زمینه تنیدگی‌های تحصیلی میتواند با ارتقای انگیزه پیشرفت به تقویت عملکرد تحصیلی و آموزشی دانش آموزان به موفقیت آنها در دروس زبان خارجی از جمله زبان عربی کمک نماید.
سمیة پرماس؛ فرشيد ترکاشوند؛ عليرضا نظري؛ لیلا گل پور
المستخلص
چکیدهاستعاره‌های مفهومی همواره به عنوان موضوعی مهم در معناشناسی شناختی مطرح بوده است؛ لیکاف و جانسون به عنوان دو نظریه‌پرداز اصلی این حوزه، برجنبة جسمانی و تجربة بدنی استعاره‌های مفهومی تأکید کردند. بعدها نظریه‌پردازانی-در رأس آنها- کووِچش علاوه بر جنبة جسمانی، بر نقش بافت و به ویژه بافت فرهنگی نیز در پردازش و فهم استعاره‌های ...
أكثر
چکیدهاستعاره‌های مفهومی همواره به عنوان موضوعی مهم در معناشناسی شناختی مطرح بوده است؛ لیکاف و جانسون به عنوان دو نظریه‌پرداز اصلی این حوزه، برجنبة جسمانی و تجربة بدنی استعاره‌های مفهومی تأکید کردند. بعدها نظریه‌پردازانی-در رأس آنها- کووِچش علاوه بر جنبة جسمانی، بر نقش بافت و به ویژه بافت فرهنگی نیز در پردازش و فهم استعاره‌های مفهومی تأکید داشتند. ادونیس، شاعر و منتقد عرب زبان، در اشعار خود بر فکر و فرهنگ تمرکز دارد و دفتر شعری‌اش «أغانی مهیار الدمشقی» دارای بنیادها و زیرساخت-های فکری و فرهنگی است که از فلسفه، تصوف و سوررئالیسم گرفته شده است. در این میان شباهت میان تجربة فرهنگی در ساخت و پرداخت استعاره‌های مفهومی و رابطة آن با بنیادهای فرهنگی در اندیشه و شعر أدونیس انگیزه اصلی انجام پژوهش حاضر است. نتایج پژوهش نشان میدهد که استعارة «پویایی، پیشرفت و نوآوری است» مهم‌ترین حوزة مفهومیِ اندیشه و شعر ادونیس در مجموعة شعری «أغانی مهیار الدمشقی» است؛ بر این اساس که ادونیس برای مفهوم‌سازیِ حوزة مقصدِ «پویایی» از مفاهیم متعدد و گاه متناقضی چون دویدن، جریان داشتن، متوقف شدن، سوختن و ... که در عالم معناییِ وی همگی در راستایِ مفهوم عینیِ «پیشرفت» می‌باشند، بهره جسته است.
ادبي
معصومة صیامی؛ يدالله ملايري
المستخلص
الياس خوري يكي از نویسندگان برجسته لبنانی و یکی از چهره های سرآمد نگارش ادبیات شگرف در رمان عربی است. بازی هنرمندانه با زمان، نقشی بنیادین در آفرینش جهان داستانی شگرف رمان های الیاس خوری دارد. شگردهای دیرش در آفرینش و رازناکیِ جهان داستانی این نویسنده به ویژه در رمان کوتاه و فشرده و رازناکِ ابوابالمدینه بسیار کارگر افتاده است. دیرش، ...
أكثر
الياس خوري يكي از نویسندگان برجسته لبنانی و یکی از چهره های سرآمد نگارش ادبیات شگرف در رمان عربی است. بازی هنرمندانه با زمان، نقشی بنیادین در آفرینش جهان داستانی شگرف رمان های الیاس خوری دارد. شگردهای دیرش در آفرینش و رازناکیِ جهان داستانی این نویسنده به ویژه در رمان کوتاه و فشرده و رازناکِ ابوابالمدینه بسیار کارگر افتاده است. دیرش، از مفاهیمِ مهم نقد ساختارگرا و به-ویژه در نظریة ژرار ژنت برای بررسی زمانِ رمان است.این پژوهش از رهگذر بررسی ساختارشناسانه شگردهای دیرش یا شتاب های چهارگانه روایت (چکیده، حذف، درنگ و صحنه نمایش) بر پایه کتاب گفتمان داستان ژنت، در پی کمک به شناخت جهان داستانی ادریس خوری و به ویژه یکی از مهم ترین شگردهایی است که در آفرینش این جهان رازناک و مه آلود نقش داشته است. فشردنِ هزار سال سرگذشت در 112 صفحه که جهانی رازناک و پُر ابهام آفریده است، نشان از کاربست هنرمندانۀ زمان به ویژه شگردهای دیرش دارد که از سنجش مدت زمان گاهشماریکِ سرگذشت با مدت زمانِ تخیلی داستان به دست می‌آید. چهار شگردِ دیرش شتابِ داستان را افزایش یا کاهش داده و به رازناکی و رازگشاییِ داستان یاری رسانده. با چکیده و حذف شتاب و رازناکی داستان افزایش و با درنگ و صحنة نمایش، شتاب و رازناکی داستان کم شده. در حذف‌های در‌پرده و در‌پندار نیز گاه کاهش شتاب و بست‌و‌گشادِ راز دیده میشود. روی‌هم‌رفته، از آنجا که رمانِ از شگردهای دیرش به‌خوبی بهره برده است توانسته «هزار سال» سرگذشت يا تاريخ را در رمانی کوتاه و رازآلود بگنجاند.
)
