نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلف
جامعة الفردوسي بمشهد
المستخلص
مطالعات و بررسيها نشان مي‌دهد انديشمندان و صاحبنظران زبان‌شناس معاصر عرب همچنان دربارة فرايند واژهسازي دچار اختلاف نظر هستند. واژهسازي به معناي آفرينش برابرنهادهاي جديد از ريشهاي عربي و بر بنياد اصول واژهسازي عربي براي مدلول و مفهومي جديد در زبان مبدأ يا براي اصطلاح بيگانه و غيربومي زبان است. وجود و استمرار اين اختلاف نظر، ضرورت انجام پژوهشي جامع دربارة واژهسازي در زبان عربي را نمايان مي‌سازد.
هدف اين پژوهش، خوانش و تبيين الگوهاي جامع واژهسازي در زبان عربي معاصر است که شيوههاي کاربردي و مطلوب گويش‌وَران و زبانپژوهان عرب را دربربگيرد و تقسيمبندي و زيرشاخهگذاري آنها را به‌درستي تبيين کند. براي تحقق هدف يادشده، جستار حاضر بر بنياد تحليل سبکي واژهسازي و نمونهمحوري الگوهاي موردنظر ساماندهي شده‌است؛ برآيند فرجامين اين پژوهش، نشانگر آن است که کاربرديترين الگوهاي واژهسازي زبان عربي در دوران معاصر در درجة نخست، اشتقاق با هفت قالب اشتقاق صرفي، اشتقاق کبير، اشتقاق اکبر، اشتقاق کبّار، اشتقاق ابدالي، اشتقاق تقليبي و اشتقاق نحتي و در درجة دوم، ترکيب با سه قالب ترکيب وصفي، ترکيب اضافي و گروهِ نحويِ حرف اضافهدار است.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
دراسة أسالیب خلق الکلمة أو التولید فی اللغة العربیة
المؤلف [Persian]
- kolsum seddighi
المستخلص [Persian]
لقد اتّضحت ضرورة انجاز دراسة واسعة حیال تولید الکلمات فی اللغة العربیة أمام الباحثة بعد أن بیّنت البحوثُ مواصلةَ خلاف وجهة نظر المفکّرین و اللسانیین العرب المعاصرین حول عملیّة التولید أی توظیف أسالیب الخلق و تولید المصطلحات الجدیدة من جذور عربیّة طبقاً لقواعد تولید الکلمه لمدلولٍ جدید فی لغة المبدأ أو لمصطلحٍ أجنبیٍّ من لغة المقصد.
فالغایة التی تناولت الباحثة تحقیقها عبر إنشاء هذه الدراسة هی قراءة الأسالیب الجامعةَ للتولید و تبیینها فی اللغة العربیة المعاصرة و التی تشتمل علی الطرق العملیّة و المقبولة لدی الناطقین باللغة العربیة و الباحثین فیها و تُبیّن التقاسیم الموجودة فیها بشکل صائب.
فمن أجل الوصول إلی الغایة المعنیّة انتظم المقال الحاضر فی ضوء التحلیل المنهجی للتولید و الترکیز علی ذکر النماذج للأسالیب المقصودة؛ فتشیر النتائج الحاصلة عن هذا المقال إلی أنّ أکثر أسالیب التولید توظیفاً فی اللغة العربیة المعاصرة هی الاشتقاق بکامل أشکاله السبعة أی الاشتقاقِ الصرفیّ، الاشتقاقِ الکبیر، الاشتقاق الأکبر، الاشتقاق الکبّار، الاشتقاقِ الإبدالیّ، الاشتقاقِ التقلیبیّ والاشتقاقِ النحتیّ من ناحیة و من ناحیة أخری الترکیب بأشکاله الثلاثة أی الترکیب الوصفیّ، الترکیب الإضافیّ و المجموعة النحویّة ذات حرف إضافیّ.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- التولید
- اللغة العربیة
- الاشتقاق
- الترکیب
)