محمد مهدي روشن چسلی؛ جواد کارخانه؛ حیدر مختاری
المستخلص
تعدُّ النصوص الدراسية من الأدوات المهمة لتحقيق الأهداف التعليمية، لاسيما تعلم اللغة حيث تمثل انقرائیة النصوص معياراً في تقييم جدواها في عمليتي التعلم والتعليم، يهدف هذا البحث للتطبيق وتحليل المحتوى ودراسة وتحديد مستوى انقرائیة الدروس العربية بالمرحلة الثانوية للفرع الأدبي (الصف العاشر والحادي عشر والثاني عشر) في العام الدراسي ...
أكثر
تعدُّ النصوص الدراسية من الأدوات المهمة لتحقيق الأهداف التعليمية، لاسيما تعلم اللغة حيث تمثل انقرائیة النصوص معياراً في تقييم جدواها في عمليتي التعلم والتعليم، يهدف هذا البحث للتطبيق وتحليل المحتوى ودراسة وتحديد مستوى انقرائیة الدروس العربية بالمرحلة الثانوية للفرع الأدبي (الصف العاشر والحادي عشر والثاني عشر) في العام الدراسي 2021-2022 وفق صيغة فراي- دياني، لذا قمنا بتحليل وتحديد مستوى انقرائیة کل الدروس في الكتب الثلاثة بالاستعانة بمنهج فراي-دياني على أساس متوسط المقاطع اللفظية ومتوسط الجمل مقابل كل مائة كلمة في كل نص دراسي. أظهرت النتائج أن جميع دروس الكتب المدرسية للغة العربية للصفوف الثلاثة المدروسة تتأرجح كثيراً من حيث مستوى الانقرائیة وليست بمستوى الانقرائیة القياسية غالباً. وبتعبير أدق، فإن ما يقارب من نصف دروس كتاب اللغة العربية للصف العاشر على مستوى الانقرائیة المناسبة ، وبقية الدروس تتراوح بين أن تكون أسهل أو أصعب من مستوى الانقرائیة المناسبة. وبطبيعة الحال فعدد المقاطع اللفظية والجمل في مائة كلمة لا يخضع لنظام وترتيب معين. أما دروس اللغة العربية للصف الحادي عشر فنجد فيها تشتتاً أكبر، ومستوى انقرائیة أكثر من نصف الدروس أسهل من المستوى المناسب، وهناك درسان فقط في المستوى المناسب للانقرائیة. أما الصف الثاني عشر فيتجلى فيه اختلال التنظيم حيث نجد درساً واحداً فقط مناسباً لمستوى الطلبة، وهناك درس مناسب لطلاب الجامعة. لذا فلا كتاب من الكتب الثلاثة يتمتع بمستوى الانقرائیة المناسبة.
مرتضی زارع برمي؛ پوران رضائی چُوشَلی
المستخلص
يمكن للجامعات تنفيذ مهمة التنمية الاقتصادية الإيرانية من خلال التعليم المخطط للطلاب. يحقق التعليم الموجه النتائج المرجوة عندما يتم تعليم المتعلمين على المهارات وفقًا لاحتياجات سوق العمل ويمكنهم استخدام قدراتهم ومهاراتهم التعليمية عمليًا لتلبية احتياجات المجتمع والصناعة. تعد صناعة السياحة من أهم الصناعات في التنمية الاقتصادية ...
أكثر
يمكن للجامعات تنفيذ مهمة التنمية الاقتصادية الإيرانية من خلال التعليم المخطط للطلاب. يحقق التعليم الموجه النتائج المرجوة عندما يتم تعليم المتعلمين على المهارات وفقًا لاحتياجات سوق العمل ويمكنهم استخدام قدراتهم ومهاراتهم التعليمية عمليًا لتلبية احتياجات المجتمع والصناعة. تعد صناعة السياحة من أهم الصناعات في التنمية الاقتصادية للدول وتعتبر معرفة لغة السياح الأجانب ميزة خاصة لنجاح البلدان المضيفة في سوق السياحة؛ لذلك، فإن تعليم متعلمي اللغة العربية الموجه والعملي على المهارات اللغوية يمكن أن يضمن تطوير وازدهار سوق السفر العربي في إيران من خلال دعم التواصل اللفظي للناطقين باللغة العربية وإذا تطور سوق السفر، فسيكون لديه القدرة على توفير العملة وخلق فرص العمل. منهج الدراسة نوعي ويعتمد علی البيانات التي تم الحصول عليها من المقابلات شبه المنظمة مع أساتذة دروس المهارات اللغوية (اللغة العربية) في الجامعات الوطنية الإيرانية، ثم تم ترميزها باستخدام برنامج ATLAS ti. أظهرت نتائج الدراسة أن تدريس المهارات اللغوية في الأقسام العربية من أجل تأهيل المتعلمين للمشارکة في سوق السفر العربي يتطلب تآزر بين وزارة العلوم والبحوث والتكنولوجيا، الجامعات، أقسام اللغة العربية وصناعة السياحة بحيث يوفر مجال الإنتاج واستغلال المعرفة حسب احتياجات سوق العمل.
سيد رضا موسوي؛ عيسي متقي زاده؛ فرامرز ميرزائي؛ جواد حاتمی
المستخلص
گسترش روزافزن فضای مجازی و اینترنت، یادگیری الکترونیکی و مجازی را به عنوان جایگزینی مؤثر و مناسب برای یادگیری سنتی، مطرح کرده است؛ زیرا این نوع یادگیری، به آسانی و با هزینه کمتر در دسترس فراگیر قرار دارد، محدودیت‌هایی همچون فضای آموزشی را از بین می‌برد و از طرفی، در مدیریت زمان یادگیری و اینکه فراگیر بتواند زمان بیشتر و مناسب‌تری ...
أكثر
گسترش روزافزن فضای مجازی و اینترنت، یادگیری الکترونیکی و مجازی را به عنوان جایگزینی مؤثر و مناسب برای یادگیری سنتی، مطرح کرده است؛ زیرا این نوع یادگیری، به آسانی و با هزینه کمتر در دسترس فراگیر قرار دارد، محدودیت‌هایی همچون فضای آموزشی را از بین می‌برد و از طرفی، در مدیریت زمان یادگیری و اینکه فراگیر بتواند زمان بیشتر و مناسب‌تری را برای یادگیری انتخاب کند به او کمک شایانی می‌نماید. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال شناسایی اثر بخشی محیط یادگیری الکترونیکی در یادگیری زبان عربي با هدف ویژه گردشگری سلامت است که به خاطر تعاملات روزافزون ایران با جهان عربی و توانایی پزشکی و هزینه کم آن در ایران اهمیت دوچندانی یافته است. باتوجه به اینکه بسیاری از متخصصان، استفاده از منابع اصیل و واقعی را در دوره‌های یادگیری زبان با اهداف ویژه، همچون هدف گردشگری سلامت، ضروری دانسته‌اند، به منظور دستیابی به هدف پژوهش، در محیط یادگیری الکترونیکی از منابع اصیل استفاده شد. روش تحقیق شبه آزمایشی با اجراي پیش‌آزمون و پس‌آزمون برای یک گروه بود. بدین منظور، محتوای الکترونیکی طراحی شده در یک سایت اینترنتی قرار داده شد، سپس به صورت شبه آزمایشی به مدت 3 ماه برای 45 نفر از زبان‌آموزانی که قبلاً زبان عربی با اهداف عمومی را گذرانده بودند اجرا شد تا اثر بخشی آن سنجیده شود. نتایج پژوهش نشان داد بین نمرات زبان‌آموزان در پیش‌آزمون و پس‌آزمون اختلاف معناداری وجود دارد که بیانگر تاثیر محیط یادگیری الکترونیکی طراحی شده با منابع اصیل در یادگیری زبان عربی با هدف گردشگری سلامت است.
محمودرضا توكلی محمدی؛ علي باقر طاهري نيا
المجلد 18، العدد 64 ، ديسمبر 2022، ، الصفحة 119-142
المستخلص
امروزه با پیشرفت خیره کننده‌ی وسایل ارتباط جمعی و نقش پررنگ آنها در امر آموزش از یک طرف و همه‌گیری ویروس کرونا از طرف دیگر، آموزش مجازی نقش بسیار پررنگی را در روند آموزش به عهده گرفته و این امر بیش از پیش، بررسی راه‌کارها و چالش‌های آموزش مجازی را یادآور شده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از روش میدانی – پیمایشی و شیوه‌ی ...
أكثر
امروزه با پیشرفت خیره کننده‌ی وسایل ارتباط جمعی و نقش پررنگ آنها در امر آموزش از یک طرف و همه‌گیری ویروس کرونا از طرف دیگر، آموزش مجازی نقش بسیار پررنگی را در روند آموزش به عهده گرفته و این امر بیش از پیش، بررسی راه‌کارها و چالش‌های آموزش مجازی را یادآور شده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از روش میدانی – پیمایشی و شیوه‌ی گردآوریِ پرسشنامه‌ایِ داده‌ها بر اساس روش دلفی، به بررسی دیدگاه کارشناسان حوزه‌ی آموزش مجازی در زمینه نقش و کاربرد فضای مجازی، در آموزش زبان عربی در ایران می‌پردازد. بر این اساس، مخاطبین پرسشنامه‌ها از میان کارشناسان سخت‌افزاری و نرم افزاری فعال در حوزه‌ی آموزش، کارشناسان آموزش در گروه‌های زبان و اساتید و مدرسان زبان عربی دانشگاه انتخاب گردیدند. بعد از ارائه‌ی دو مرحله‌ای پرسش‌نامه‌ی اولیه و تأیید روایی و پایایی آن بر طبق روش دلفی، در مرحله‌ی سوم، پرسش‌های تخصصی که در سه حیطه‌ی مهارت‌های لازم، حمایت‌های مورد نیاز و فعالیت‌های آموزشی هوشمند طراحی شده بود، در قالب پرسش‌نامه‌ی نهایی ارائه گردید. پاسخ‌های دریافت شده با نرم افزار spss16 و آزمون T تک‌نمونه‌ای میانگین، مورد بررسی قرار گرفت؛ نتایج به دست آمده نشان‌دهنده‌ی این واقعیت است که در آموزش مجازی زبان عربی درایران، مهم‌ترین چالش، عدم نگاه مستقل و جداگانه به این مقوله است و به همین علت مهم‌ترین نیازهای این حیطه نیز مغفول مانده است. این نگاه مستقل در کنار بهره‌گیری از تجربه‌ی کشورهای عرب زبان در امر آموزش مجازی زبان عربی و نیز تربیت نیروی متخصص در زمینه‌های سخت‌افزاری، نرم افزاری و آموزشی می‌تواند به شکوفایی و پویایی آموزش مجازی زبان عربی بینجامد. ایجاد یک بستر نرم افزاری مشترک میان تمامی سازمان‌های فعال در زمینه‌ی آموزش مجازی زبان عربی در ایران، می‌تواند در این زمینه بسیار راهگشا باشد.
فرزانه حاجی قاسمی؛ نرگس گنجي؛ سعيد کتابي
المجلد 17، العدد 59 ، سبتمبر 2021، ، الصفحة 57-84
المستخلص
آشنایی عربیزبانان با کشورداری امپراتوری ساسانی باعث احساس نیاز دولتهای بزرگِ عربی ـ اسلامی به وجود طبقه دبیران (کاتبان و منشیان دواوین دولتی) گردید و زمینهساز حضور دبیران ایرانیتبارِ دوزبانه در دیوانهای رسائل شد. لذا تربیت نسلی از ادیبان دولتی ضرورت یافت و دانشمندان ایرانی چون ابن قتیبه دینوری (276ـ213هـ)، عبدالرحمن ...
أكثر
آشنایی عربیزبانان با کشورداری امپراتوری ساسانی باعث احساس نیاز دولتهای بزرگِ عربی ـ اسلامی به وجود طبقه دبیران (کاتبان و منشیان دواوین دولتی) گردید و زمینهساز حضور دبیران ایرانیتبارِ دوزبانه در دیوانهای رسائل شد. لذا تربیت نسلی از ادیبان دولتی ضرورت یافت و دانشمندان ایرانی چون ابن قتیبه دینوری (276ـ213هـ)، عبدالرحمن همدانی (327ـ؟هـ)، و ثعالبی نیشابوری (429ـ350هـ)، بر آن شدند تا با تألیف کتابهای أدب الکاتب، الألفاظ الکتابیة و فقه اللغة وأسرار العربية، این مهم را پاسخ گویند. کتابهای ارزشمندی که خود بستههایی آموزشی بهشمار میآیند و با توجه به زمان تألیف، باید آن را یک اقدام آموزشی پیشرفته و هوشمندانه تلقّی کرد. این پژوهش با تکیه بر روش تحلیل محتوا (کمّی و کیفی) به بررسی مباحث مورد توجه نویسندگان پرداخته و نسبت کمّی آنها را براساس دادههای آماری بهدستآمده سنجیدهاست. موادّ آموزشی شامل این زمینهها میشود: واژهشناسی، درستنویسی، اصلاح خطاهای تلفظی، آشنایی با ساختارهای صرفی افعال و نامها با تکیه بر نکات معنایی و برخی از مسائل کاربردی نحو و بلاغت. طبق بررسی آماری، هر سه بسته، واژهشناسی را به میزان (81%) از مطالب اساسی آموزش کاربردی عربی دانسته و به ترتیب به موضوعات دستور زبانی به میزان (13%) و بلاغت به میزان (6%) توجه داشته‌اند؛ اما بهطور جداگانه ابن قتیبه بیشتر به دستور زبان (74%)، و همدانی و ثعالبی به ترتیب به واژگان (100%) و (85%) پرداخته‌اند.
نعيم عموري؛ فريده خرم آبادي
المجلد 16، العدد 55 ، سبتمبر 2020، ، الصفحة 139-166
المستخلص
بررسي ناکارآمدي آموزش زبان عربي در هنرستان‌هاي کارودانش و فني‌حرفه‌اي از مهمترين چالش‌هاي فرآيند آموزش است. نظام آموزشي براي هر بخشي از منابعِ يادگيرندگان، امکانات و سياست‌هايي را فراهم کرده که از مهمترين اين اقدامات، زمان اختصاص داده شده به فرآيند يادگيري-ياددهي است. چنانچه زمان بيش يا کمتر از حد معمول باشد، اين فرايند دچار ...
أكثر
بررسي ناکارآمدي آموزش زبان عربي در هنرستان‌هاي کارودانش و فني‌حرفه‌اي از مهمترين چالش‌هاي فرآيند آموزش است. نظام آموزشي براي هر بخشي از منابعِ يادگيرندگان، امکانات و سياست‌هايي را فراهم کرده که از مهمترين اين اقدامات، زمان اختصاص داده شده به فرآيند يادگيري-ياددهي است. چنانچه زمان بيش يا کمتر از حد معمول باشد، اين فرايند دچار نقص خواهد شد. در اين پژوهش، ناکارآمدي آموزش زبان عربي در هنرستان‌هاي فني‌حرفه‌اي را از لحاظ امکانات و سياست هاي نظام آموزشي و همچنين طرف مقابل، يعني يادگيرندگان را مورد کاوش قرار داديم. در اين فرآيند آموزشي، زمان اختصاص داده شده به آموزش زبان عربي سبب نارضايتي دبيران و دانش‌آموزان شد. در اين مقاله به بررسي سياست‌هاي نظام آموزشي و پرورشي درس زبان عربي در هنرستان‌هاي کارودانش و فني‌حرفه‌اي پرداخته شد. سپس موانع و چالش‌ها را تبيين کرده و راهکارهايي براي اين مشکلات مانند پودماني شدن درس عربي، افزايش زمان فراگيري درس عربي، تغيير کتب، آموزش معلّمان، استفاده از طرح درس‌هاي کارآمد، آزمون‌هاي مستمر، گروه‌بندي، آموزش مطالعه روشمند ارائه شد. از مهمترين نتايج اين پژوهش براي درس عربي با توجّه به تحقيقات ميداني در هنرستان‌ها اين است که ايجاد انگيزه و استفاده از روش‌هاي نوين يادگيري مانند يادگيري مشارکتي، بهترين نوع ياددهي در اين زمينه است. روش تحقيق، توصيفي تحليلي آماري است.
