نوع المستند : پژوهشی
المؤلفون
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران
2 دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز
المستخلص
روایت، توالی رویدادهایی است که به شکل غیرتصادفی و با پیوندی سببی و زمانی به هم اتصال یافته‌اند. هر روایت داستانی از عناصری ازجمله راوی و کانونشدگی تشکیل میشود. کانونشدگی که پیش‌ازاین در زاویه دید و راوی خلط میشد، به‌وسیله ژرار ژنت فرانسوی به‌عنوان عنصری مستقل در کنار عنصر راوی موردبررسی علمی قرار گرفت و این امر اقبال نویسندگان و پژوهشگران را در پی داشت. هدیه حسین (1956 میلادی- تاکنون) نویسندة معاصر عراقی است که محور و موضوع بسیاری از رمانهای او، مسائل اجتماعی با رویکردی سیاسی است. او با استفاده از انواع راوی و کانونگریها در رمانهای خود، توانست حوادث مختلف اجتماعی عراق را در بسترهای زمانی متفاوت به عرضه نمایش بگذارد. «ریام و کفی» ازجمله رمانهای اوست که در آن از انواع کانونشدگی و شیوههای مختلف روایتگری استفاده کرده و همین امر باعث شد تا مبنای این پژوهش قرار گیرد. جستار حاضر با تکیه‌بر روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد تا بر اساس نظریة ژرار ژنت، راوی و کانونشدگی این رمان را موردبررسی قرار دهد. این بررسی نشان میدهد که در این رمان، غالباً به حوادث رمان از چشمانداز درونیِ راوی-کانونگر نگریسته شده و کمتر به دیگر کانونگرها مجال حضور داده میشود؛ ولی بااین‌حال نگرش شخصیت مادر، کانون توجه راوی_کانونگر است. نویسنده در این رمان از تنوع راوی بهره برده است؛ در واقع راوی یک نفر اما در عین حال نوع روایتگری ترکیبی از روایت اول شخص و سوم شخص است که به سه صورت روایت میشود.
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
التبئير و الراوي في رواية «ریام و کفی» دراسة سردية
المؤلفون [Persian]
- معصومه شبستری 1
- سعیده جلالی فرد 2
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران
2 دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز
المستخلص [Persian]
هديه حسين (1956م) روائیة عراقية معاصرة تركز رواياتها المتعددة على القضايا الاجتماعية بمنهج سياسي. «ريام وكفَی» هي إحدى رواياتها التي استخدمت فيها انواع التبئیر وأساليب مختلفة في السرد وهذا جعله أساس هذا البحث. یهدف هذا البحث وفقاً للمنهج التوصیفي-التحلیلي إلی الدراسة السردية للعنصرين: التبئیر و الراوی. في هذه الرواية تعتبر الراوية كمشاركة في شخصيات القصة. فهي شخصية داخل القصة و داخل الحكائي. في معظم أجزاء الرواية يكون محور التبئير داخلياً. الراوية و المؤبِر هما نفس الشخص و هي ریام. بالتالي فإن الراوية لديها النافذة الرئيسية للتبئير وقلّما يتم الفصل بينهما و قلّما تتیح الفرصة لحضور المؤبرين الآخرین. ومع ذلک، فإن رؤیة الأم هي محور تركيز الراوي. استفادت الروائیة من تنوع الرواة. الراوية شخص واحد و هي ریام بطلة القصة ولكن في نفس الوقت تنوعت الأساليب السردية و هي مزيجة من سرد الشخص الأول والشخص الثالث. تروی بثلاث طرق: 1- داخل القصة - داخل الحکائی - الشخص الأول (البطل) 2- داخل القصة - خارج الحکائی - الشخص الأول (مراقب) و 3- داخل القصة - الشخص الثالث.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- هدية حسين
- رواية ریام و کفی
- الراوي
- التبئير
)