نوع المستند : علمی - پژوهش
المؤلف
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه الزهرا (س)
المستخلص
نشانه‌شناسي روشي در نقد ادبي است که چگونگي ساخته‌شدن معنا در متن را شناسايي مي‌کند. در دهه‌هاي اخير پژوهشگران زيادي با وام‌گرفتن از اين نظريه، وارد مطالعات اين حوزه شدند. هرچند پژوهش‌هاي آنها يا صرفاً در حد تبيين نظريه بوده و يا به تطبيق متن با آن پرداخته‌اند. ازآنجاکه اغلب اين پژوهش‌ها رويکرد تطبيقي دارند، بنابراين هنگام ارزيابي آنها مهم‌ترين نکته سنجش ميزان موفقيت آنها در تطبيق واضح و دقيق الگوها و رويکردهاي نشانه‌شناسي با متن موردنظر است. کتاب سيميائية النص السردي نوشتة عبدالهادي احمد الفرطوسي نمونه‌اي از آثار تطبيقي در حوزة نشانه‌شناسي است که در سال‌هاي اخير جزء منابع آموزشي رشتة زبان و ادبيات عربي قرار گرفته‌است. در اين مقاله مي‌کوشيم با بررسي ويژگي‌هاي شکلي و محتوايي اين اثر براساس معيارهاي تأليف کتب آموزشي به بيان نقاط ضعف و قوّت روش تحليل نويسنده بپردازيم. نتايج نشان مي‌دهد اين اثر در خوانش نشانه‌شناسي داستان‌هاي منتخب تاحدي موفق بوده، ولي به علت روشن نبودن رويکرد تحليلي و روش نقد نشانه‌شناسانه در خوانش متون، ضعف ساختار ظاهري، وجود غلط‌هاي نگارشي و ويرايشي، بي‌نظمي و پريشاني ساختاري و محتوايي، نمي‌توان آن را مرجعي همه‌جانبه دانست و در زمرة منابع اصلي درسي و آموزشي رشتة زبان و ادبيات عربي قرار داد.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [فارسی]
التحلیل النقدی لکتاب سیمیائیة النص السردی لعبد الهادی أحمد الفرطوسی
المؤلف [فارسی]
- فاطمه اکبری زاده
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه الزهرا (س)
المستخلص [فارسی]
إن السیمیائیة التی أنجزته حقول النقد والنظریة الأدبیة، تعتبر أسلوبا لمعرفة کیفیة تکوین المعنی فی النص. وعرّفتها دوسوسیر کعلم لأول مرّة، ثمّ أخذ الباحثون یدرسون هذه الأطروحة الغربیة، غیر أنهم لم یصلوا إلی النتائج العلمیة الجدیدة إلا فی إطار تبیین آفاقها النقدیة أو تداولها علی النصّ. فبما أنّ أغلبیة الکتب المدوّنة فی هذا الإطار ذات الأسلوب المقارن فلدراسة وتقییم هذه المنتوجات العلمیة لابد أن یلاحظ مدی نجاح العمل حسب وضوح ودقة البحث فی تطبیق الأطر والأسالیب والمناهج السیمیائیة المعنیة. فهذا المقال ینوی دراسة و نقد کتاب سیمیائیة النص السردی لعبدالهادی أحمد الفرطوسی کنموذج من التألیفات السیمیائیة لتبیین فاعلیة مثل هذه الدراسة المقارنة فی هذا الحقل إذا تستخدم ضمن الکتب التعلیمیة، فتُدرس الخصائص الشکلیة والمفهومیة لهذا الکتاب حسب أصول تألیف الکتب التعلیمیة وتقصی مواضع الضعف والقوة لمنهج المؤلف ویُبیّن أنّه قد ینجح فی قراءته السیمیائیة للروایة بعض النجاح لکن لایمکن أن نعتبره مصدرا شاملا ضمن قائمة المصادر الرئیسیة فی البرنامج التعلیمی لفرع اللغة العربیة وآدابها بسبب عدم وضوح المنهج والأسلوب فی البحث والنقد السیمیائی وضعف البناء الشکلی عبر الأخطاء الکتابیة وعدم الانسجام والترتیب المنطقی حین مناقشة المضامین والموضوعات.
الكلمات الرئيسية [فارسی]
- نقد الکتاب
- السیمیائیة
- التعلیم
- الفرطوسی
- سیمیائیة النص السردی
)