عنصر زمان یکی از عناصر اساسی در هر متن داستانی است که حوادث در طول آن پیشرفت می‌کنند و به‌وسیلة آن مراحل مختلف داستان شناخته می‌شود. در رمان، اغلب حوادث از لحاظ زمانی یک سیر افقی را در پیش می‌گیرند و به صورت پی‌درپی می‌آیند، اما گاهی هم در عنصر زمان نوعی اختلال به وجود می‌آید که ژرار ژنت منتقد ساختارگرای فرانسوی آن را زمان‌پریشی (المفارقة الزمنیة) نامیده‌است که به دو شکل گذشته‌نگری (الاسترجاع) و آینده‌نگری (الاستباق) ظاهر می‌شود. در این پژوهش تلاش می‌شود با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، مقولة زمان‌پریشی به دو صورت گذشته‌نگری و آینده‌نگری در رمان چراغ‌های آبی(المصابیح الزرق) اثر حنا مینه بررسی شود. این بررسی نشان می‌دهد که نویسنده در آن به روش رمان‌های کلاسیک عمل کرده‌است و حوادث در آن، از سیری پیوسته و گاه‌شمارانه پیروی می‌کنند. اما در جای‌جای رمان، ناهماهنگی‌هایی به صورت زمان‌پریشی به دو شکل گذشته‌نگری و آینده‌نگری در روند زمان حوادث دیده می‌شود که آن دو را به دو صورت درونی و بیرونی به کار برده‌است. به‌کارگیری این تکنیک در رمان از یک طرف باعث گسترش فضای زمانی روایت شده و از طرف دیگر با ایجاد توقع و انتظار در خواننده، وی را به پیگیری ادامه داستان تشویق می‌کند.
سرباز, حسن, رسول نژاد, عبد الله, خسروی زاده, سودابه. (2015). زمان‌پریشی در رمان «چراغ‌های آبی» حنا مینه. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 11(34), 83-104.
MLA
حسن سرباز; عبد الله رسول نژاد; سودابه خسروی زاده. "زمان‌پریشی در رمان «چراغ‌های آبی» حنا مینه". مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 11, 34, 2015, 83-104.
HARVARD
سرباز, حسن, رسول نژاد, عبد الله, خسروی زاده, سودابه. (2015). 'زمان‌پریشی در رمان «چراغ‌های آبی» حنا مینه', مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 11(34), pp. 83-104.
VANCOUVER
سرباز, حسن, رسول نژاد, عبد الله, خسروی زاده, سودابه. زمان‌پریشی در رمان «چراغ‌های آبی» حنا مینه. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 2015; 11(34): 83-104.
)