نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلفون

• حسن سرباز ¹
• عبد الله رسول نژاد ²
• سودابه خسروي زاده ³

¹ دانشگاه کردستان

² عضو هيأت علمي دانشگاه کردستان

³ دانشجوي کارشناسي ارشد زبان و ادبيات عربي

المستخلص

عنصر زمان يکي از عناصر اساسي در هر متن داستاني است که حوادث در طول آن پيشرفت مي‌کنند و به‌وسيلة آن مراحل مختلف داستان شناخته مي‌شود. در رمان، اغلب حوادث از لحاظ زماني يک سير افقي را در پيش مي‌گيرند و به صورت پي‌درپي مي‌آيند، اما گاهي هم در عنصر زمان نوعي اختلال به وجود مي‌آيد که ژرار ژنت منتقد ساختارگراي فرانسوي آن را زمان‌پريشي (المفارقة الزمنية) ناميده‌است که به دو شکل گذشته‌نگري (الاسترجاع) و آينده‌نگري (الاستباق) ظاهر مي‌شود. در اين پژوهش تلاش مي‌شود با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي، مقولة زمان‌پريشي به دو صورت گذشته‌نگري و آينده‌نگري در رمان چراغ‌هاي آبي(المصابيح الزرق) اثر حنا مينه بررسي شود. اين بررسي نشان مي‌دهد که نويسنده در آن به روش رمان‌هاي کلاسيک عمل کرده‌است و حوادث در آن، از سيري پيوسته و گاه‌شمارانه پيروي مي‌کنند. اما در جاي‌جاي رمان، ناهماهنگي‌هايي به صورت زمان‌پريشي به دو شکل گذشته‌نگري و آينده‌نگري در روند زمان حوادث ديده مي‌شود که آن دو را به دو صورت دروني و بيروني به کار برده‌است. به‌کارگيري اين تکنيک در رمان از يک طرف باعث گسترش فضاي زماني روايت شده و از طرف ديگر با ايجاد توقع و انتظار در خواننده، وي را به پيگيري ادامه داستان تشويق مي‌کند.

الكلمات الرئيسية

• حنا مینه
• المصابیح الزرق
• زمان‌پریشی
• گذشته‌نگری
• آینده‌نگری

الموضوعات الرئيسية

• ادبي

عنوان المقالة [Persian]

المفارقة الزمنیة فی روایة "المصابیح الزرق" لحنا مینة

المستخلص [Persian]

یعتبر الزمان من العناصر الأساسیة التی تتطوّر من خلالها الأحداث والشخصیات فی الروایة. وتسیر الأحداث غالبا بترتیب زمنیّ متتابع، ولکن قد تحدث فی ترتیب عنصر الزمان اختلالات سمّاها «جیرار جنیت» "المفارقة الزمنیة". وتظهر هذه المفارقة الزمنیة فی الروایة بشکل "الاسترجاع" و"الاستباق".
ویهدف هذا البحث مستفیدا من الأسلوب الوصفی الی دراسة "المفارقة الزمنیة" فی روایة "المصابیح الزرق" لحنا مینة.
وقد أظهرت الدراسة أن حنا مینة قد اتبع فی روایته هذه أسلوب الروایات الکلاسیکیّة، فتجری الأحداث فیها بترتیب زمنی غالبا ولکن مع ذلک قد استفاد بعض الأحیان من بعض المفارقات الزمنیّة بشکل "الاسترجاع" و"الاستباق" الداخلی و الخارجی. واستخدام هذه التقنیة الروائیة تؤدی إلی توسیع الفضاء الزمنی فی الروایة وتشویق القارئی لیتابع أحداثها بشوق ونهم.

الكلمات الرئيسية [Persian]

• حنا مینة
• المصابیح الزرق
• المفارقة الزمنیة
• الاسترجاع
• الاستباق