ادبی
مجید صالح بک؛ مجید قاسمی
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 1-22
چکیده
علاء الأسوانی در رمان «عمارة یعقوبیان» با بهره‌گیری از چندین ویژگی مدرنیستی، بیماری‌های جامعة مصر را برمی‌شمرد و ریشه‌یابی می‌کند. این پژوهش می‌کوشد با روش توصیفی ـ تحلیلی، این دسته از ویژگی‌ها و نمودهای آنها را در این رمان آشکار سازد. برای مثال، یکی از ویژگی‌ها این است که در این متن به یک ساخت اکتفا نمی‌شود، بلکه متن از ...
بیشتر
علاء الأسوانی در رمان «عمارة یعقوبیان» با بهره‌گیری از چندین ویژگی مدرنیستی، بیماری‌های جامعة مصر را برمی‌شمرد و ریشه‌یابی می‌کند. این پژوهش می‌کوشد با روش توصیفی ـ تحلیلی، این دسته از ویژگی‌ها و نمودهای آنها را در این رمان آشکار سازد. برای مثال، یکی از ویژگی‌ها این است که در این متن به یک ساخت اکتفا نمی‌شود، بلکه متن از روساخت فراتر می‌رود، اسوانی نیز از این فن بهره گرفته‌است؛ وی در رمان «عمارة یعقوبیان» به نحوی گسترده تابوهای جنسی را بیان می‌دارد اما با بیان آنها، لذت‌های جنسی را در دورنگری خود جای نمی‌دهد، بلکه مقصود او ریشه‌یابی انحرافات جنسی است که بر جامعة مصر سلطه یافته‌است. نویسنده بر این باور است که انحراف جنسی ـ به عنوان یک پدیده ـ نوعی بیماری است که مصریان در دهة هفتاد قرن بیستم به آن دچار شده‌اند. در نظر وی این بیماری حاصل نگرش متحجرانه به جنس مؤنث است. اما اسوانی در رمان «عمارة یعقوبیان» مستقیماً این نظر را بیان نمی‌دارد، بلکه آن را به شیوة مدرنیستی در ژرف‌ساخت می‌نهد و خود زیرکانه در لباس یک عکّاس ظاهر می‌شود، چراکه قصد دارد به نحوی آرام و بدون اینکه مخاطب از او برنجد، این بیماری را درمان کند. قهرمان‌زدایی از شخصیت داستانی، شیوة تداخل داستان‌ها و همچنین شیوه‌های جریان سیال ذهن اعم از «بازگشت به گذشته»، «پیش‌گویی» و «گفت‌وگوی درونی» از تکنیک‌های مدرنیستی دیگری است که اسوانی در رمان «عمارة یعقوبیان» از آنها بهره گرفته و سعی می‌کند از آن طریق مشکلات جامعة مصر به عنوان یک درد را بیان و ریشه‌یابی نماید.
ادبی
خلیل باستان؛ حسن ساقی؛ mohsen zarezadeh
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 23-40
چکیده
حضور حرفی خاص و تکرار آن در انسجام زیباشناسانة سخن دخیل است و به تقویت معنی و جایگاه آن منجر می‌شود و بر اهمیت و ارزش آن می افزاید. رعایت تجوید حروف و صفات آن نیز از دیگر عوامل اثرگذار بر زیبایی سخن است. در نتیجة حضور این عوامل، تأثیر الفاظ و در پی آن، قدرت معنی افزایش می‌یابد.انسجام صوتی یکی از مهم‌ترین ارکان آیات و به خصوص جملات پایانی ...
بیشتر
حضور حرفی خاص و تکرار آن در انسجام زیباشناسانة سخن دخیل است و به تقویت معنی و جایگاه آن منجر می‌شود و بر اهمیت و ارزش آن می افزاید. رعایت تجوید حروف و صفات آن نیز از دیگر عوامل اثرگذار بر زیبایی سخن است. در نتیجة حضور این عوامل، تأثیر الفاظ و در پی آن، قدرت معنی افزایش می‌یابد.انسجام صوتی یکی از مهم‌ترین ارکان آیات و به خصوص جملات پایانی آن است؛ زیرا این قسمت از حروفی تشکیل شده که در القای قدرتمندانة معنی، نقش بسزایی دارد و بافت مقطعی آن از خلال علم تجوید نمایانتر، قویتر و تأثیرگذارتر است و در عین حال با محتوی و معنی هماهنگی کامل دارد. قدرت آهنگ و معنی، برخاسته از اصوات کلماتی است که به حروف و صفات تجویدی آن و نیز به نحوة ترکیب آنها با یکدیگر، وابستگی و تکیه دارد و در نتیجة این ترکیبات و ترتیبات، اشاراتی نیکو حاصل می‌شود و بدین ترتیب، نوعی از انسجام زیبا و برتر از بلاغت ظاهری پدیدار میگردد. بدین منظور این پژوهش، درصدد است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی و با ذکر نمونههایی از آیات، به کشف زیباشناسانة انسجام صوتی در پایان آیات بپردازد.
ادبی
hajar elhaee sahar؛ javad salehi؛ hamid ahmadian؛ ashoorghelich paseh
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 41-64
چکیده
شعر کودک بخش اساسی ادبیات کودک را تشکیل می‌دهد و زمینه را برای رشد مهارت‌های فردی و اجتماعی کودکان و پرورش استعدادهای ذهنی و شکوفایی ذوق هنری آنان فراهم می‌سازد. این نوع شعر به علت سادگی زبان، سادگی تصاویر شعری و ریتمیک و احساسی بودن تأثیر قابل‌توجهی بر روی کودکان می‌گذارد؛ بر همین اساس باید با سطح رشد ذهنی و معیارهاى دنیای کودکان ...
بیشتر
شعر کودک بخش اساسی ادبیات کودک را تشکیل می‌دهد و زمینه را برای رشد مهارت‌های فردی و اجتماعی کودکان و پرورش استعدادهای ذهنی و شکوفایی ذوق هنری آنان فراهم می‌سازد. این نوع شعر به علت سادگی زبان، سادگی تصاویر شعری و ریتمیک و احساسی بودن تأثیر قابل‌توجهی بر روی کودکان می‌گذارد؛ بر همین اساس باید با سطح رشد ذهنی و معیارهاى دنیای کودکان و سن و سال آنها تناسب داشته باشد و محتوا و مضامین آن برآمده از دایرة محسوسات زندگی کودک با هدف اخلاقی، اجتماعی، علمی و فرهنگی و دینی باشد. این مقاله، به صورت تطبیقی، مضامین تربیتی سرودهای کودکان را در شعر عبدالقادر السائحی شاعر معاصر الجزایر، و مصطفی رحماندوست، مورد بررسی قرار می‌دهد. نتایج نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین اهداف این دو شاعر این است که شعر کودک را به عنوان سازوکاری برای تعلیم و تربیت به کار ببرند، و مضامین و موضوعات را از محیط پیرامون کودکان بگیرند. هدف آنها در بهکارگیری این مضامین، محقق ساختن ارزشهای والای جامعة خویش برای کودکان است.
ادبی
کبری روشنفکر؛ خلیل پروینی؛ حامد پورحشمتی درگاه
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 65-86
چکیده
موتیف از عناصر مهم تصویرشناسی عصر جدید است که از طریق آن می‌توان به نمادها و تصاویر شعری بدیع شاعر دست یافت. در این مقاله به بررسی موتیف در شعر محمود درویش پرداخته می‌شود و با اشاره به مفاهیم و تصاویر نهفته در اشعار وی و با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی می‌کوشیم رمزگان‌های موجود در اشعار درویش را که اهمیت والایی در تحلیل قصائد وی داشته ...
بیشتر
موتیف از عناصر مهم تصویرشناسی عصر جدید است که از طریق آن می‌توان به نمادها و تصاویر شعری بدیع شاعر دست یافت. در این مقاله به بررسی موتیف در شعر محمود درویش پرداخته می‌شود و با اشاره به مفاهیم و تصاویر نهفته در اشعار وی و با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی می‌کوشیم رمزگان‌های موجود در اشعار درویش را که اهمیت والایی در تحلیل قصائد وی داشته یا کلیدی برای درک اندیشههای نهان اوست، در اختیار مخاطب قرار دهیم. ازاینرو پس از بررسی موتیف درختان در شعر محمود درویش و تکیه بر سه درخت نخل، زیتون و پرتقال که هر کدام نقش تکرارشوندهای در دیوانهای وی داشتهاند، به تصاویر، رمزگانها و مضامینی دست یافتیم که هر کدام از آنها از دیگری متمایز است؛ نمونة آن درخت نخل است که در دواوین شاعر حائز رتبة نخست میان این سه درخت بوده و دربردارندة رمزگانهایی همچون صلح، خرمی، پایداری و نشانههای مثبت و منفی در خود است؛ سپس پس از آن نوبت درخت زیتون است که علاوه بر دلالت آن بر هستی و تاریخ بشریت، حامل نمادها و تصویرهایی از جمله جلال، اصالت و ایستادگی است و سرانجام درخت پرتقال که گاهی تصاویری تشخیصی و انسانگرایانه و گاهی دلالتهایی از انقلاب و پناهندگی و وطن الشاعر در گنجینه واژگانی خود ذخیره دارد.
علی اصغر قهرمانی مقبل؛ Fatemeh Nemati
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 87-108
چکیده
لم یشغل اللغویّین أیّ صوت من الأصوات بمقدار ما شغلهم صوت الضاد منذ القدیم إلى الیوم. فقد اتّفق اللغویّون أنّ الضاد تختصّ باللغة العربیّة، فلذلک سُمّیت العربیّة بلغة الضاد، إذ لا نجد الضاد فی اللغات السامیّة الأخرى بحیث تقابل الضاد فیها صاداً وعیناً وقافاً. السؤال الأساسی المطروح فی هذه الدراسة هو کالتالی: لماذا تحوّل صوت الضاد ...
بیشتر
لم یشغل اللغویّین أیّ صوت من الأصوات بمقدار ما شغلهم صوت الضاد منذ القدیم إلى الیوم. فقد اتّفق اللغویّون أنّ الضاد تختصّ باللغة العربیّة، فلذلک سُمّیت العربیّة بلغة الضاد، إذ لا نجد الضاد فی اللغات السامیّة الأخرى بحیث تقابل الضاد فیها صاداً وعیناً وقافاً. السؤال الأساسی المطروح فی هذه الدراسة هو کالتالی: لماذا تحوّل صوت الضاد فی الفارسیّة إلى الدال والزای والذال؟ أمّا بالنسبة إلى منهج العمل، فمع أنّ العربیّة تنتمی إلى اللغات السامیّة، والفارسیّة إلى اللغات الهندیّة الأروبیّة؛ أی أنّهما من فصیلتین مختلفتین، بسبب التبادل التاریخی بین العربیّة والفارسیّة یمکن إدراج هذه الدراسة ضمن الدراسات اللغویّة المقارنة الّتی ترکّز على الصوتیّات المقارنة. فبناءً على المباحث الواردة فی مجال التبادل التاریخی بین العربیّة والفارسیّة یمکننا القول إنّ الضاد طرقت طرقاً مختلفة فی الفارسیّة؛ إذ تدلّ بعض الشواهد أنّ الفرس لفظوا المفردات ذات الضاد (والظاء) الدخیلة فی الفارسیّة بشکل الدال. کذلک یُحتمل أنّ الضاد فی بعض المفردات تحوّلت إلى الذال فی الفارسیّة، وبما أنّ الذال الفارسیّة تحوّلت فیما بعد إلى الزای فلفظت الضاد زایاً. وأخیراً تحوّلت الضاد إلى الزای مباشرةً لأنّ الضاد فیها الإشمام بالزای على قول ابن الجزری؛ الظاهرة الّتی شاعت الیوم عند الفرس.
ادبی
مالک عبدی؛ نوال مجدّم
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 109-130
چکیده
لأدب المقاومة صبغةٌ إنسانیة وعالمیّة تقوم بتجسید محاولات جیلٍ مناضلٍ قامَ بوجه الاستعمار وثارَ لتحریر شعبه وثقافته وتقالیده من قیود المستکبرین الذین اخترقوا ساحة القِیم الوطنیّة والإنسانیّة، فی قالَبٍ أدبیٍّ رصین. تُعتبَر ثورة الجزائر وکذا الثورة التی جرت فی تشیلی من أبرز ملامح المقاومة الشعبیّة أمام الطواغیت ودول الأشرار فی ...
بیشتر
لأدب المقاومة صبغةٌ إنسانیة وعالمیّة تقوم بتجسید محاولات جیلٍ مناضلٍ قامَ بوجه الاستعمار وثارَ لتحریر شعبه وثقافته وتقالیده من قیود المستکبرین الذین اخترقوا ساحة القِیم الوطنیّة والإنسانیّة، فی قالَبٍ أدبیٍّ رصین. تُعتبَر ثورة الجزائر وکذا الثورة التی جرت فی تشیلی من أبرز ملامح المقاومة الشعبیّة أمام الطواغیت ودول الأشرار فی العالم. والشاعر الجزائریّ المقاوِم "مُفدی زکریّاء" وشاعر المقاومة التشیلیّـة "بابلو نیرودا" هما من الشعراء الذین قاموا بتوعیة الشعب فأوقَدوا نار المحاربة ونفخوا فی صور المقاومة ضدّ الاستکبار والطغاة الذین حرموا الشعب من حرّیته وسلبوه استقلاله، فشحذ هؤلاء الشعراء سیفَ لسانهم ضدّ العدوّ الغاشم، من خلال إنتاجات أدبیّة بارعة ولسانٍ شعریٍّ مبین. تحاول هذه الدراسة الکشفَ عن وجوه الافتراق والاشتراک لِملامح المقاومة فی کلّ من هذین الأدبَین، لتقوم بتبیین الزوایا الخفیّة فی تراثهما الأدبیّ. وقد تحکی لنا نتائج الدراسة عن وجود مضامین مشترکة لدی الشاعرَین کــ: حبِّ الوطن، مکافحة الاستعمار، الدعوة إلی النضال وتحمّل مَشاقّـها، رثاء الشهداء وتأبینهم، تبجیل المقاومین فی سبیل الحریّة و...؛ وتقوم هذه الدراسة علی منهج وصفیّ_تحلیلیّ بسَرد الشواهد الشعریّة والاستناد إلی المصادر المتوفّرة لکلّ من الشاعرین لإقامة مقارنة بینهما علی أساس مدرسة أروبّا الشرقیّة للأدب المقارَن (المدرسة السلافیّة)، وتشابُه المجالات الاجتماعیة المشترکة فیما بینهما.
محمد مهدی روشن چسلی
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 131-154
چکیده
تتمتّع المهارات المعلوماتیة المتطورة والتخصصیة بأهمیة کبیرة، إذ أنها تسهم فی تقویة القدرات البحثیة والإبداعیة للطلاب، وتعمل على تنمیة الإنتاج العلمی والتقنی فی کافة التخصصات الجامعیة. لذا یهدف هذا البحث الإستقصائی إلی مقدار ومستوى الوعی المعلوماتی لدى طلاب أقسام اللغة العربیة وآدابها فی البلد، وعلاقته ببعض المتغیرات الدیمغرافیة ...
بیشتر
تتمتّع المهارات المعلوماتیة المتطورة والتخصصیة بأهمیة کبیرة، إذ أنها تسهم فی تقویة القدرات البحثیة والإبداعیة للطلاب، وتعمل على تنمیة الإنتاج العلمی والتقنی فی کافة التخصصات الجامعیة. لذا یهدف هذا البحث الإستقصائی إلی مقدار ومستوى الوعی المعلوماتی لدى طلاب أقسام اللغة العربیة وآدابها فی البلد، وعلاقته ببعض المتغیرات الدیمغرافیة والمکانیة، حیث قام الباحثان بإعداد استبیانات لتحدید مقدار ومستوى الوعی المعلوماتی لدى هؤلاء الطلاب، وبعد المصادقة على صحّتها ومناسبتها، تم تقدیمها لعینات مکونة من 392 طالباً من طلاب أقسام اللغة العربیة وآدابها فی عدة جامعات فی البلد، ومن المراحل الدراسیة المختلفة، خلال عامی 94-95 الدراسیین. وطبقاً لنتائج البحث، کان معدل الوعی المعلوماتی لطلاب هذا التخصص أقل من المستوى المتوسط، وأقل من المستوى المطلوب، ولم یکن هناک اختلاف فی مستوى الوعی المعلوماتی لهؤلاء الطلاب تبعاً لمتغیر الجنس والجامعة التی یدرسون فیها، ولکن هذا المستوى کان مختلفاً بین طلاب المراحل الدراسیة المختلفة، وبین طلاب السنة الدراسیة الأولى وطلاب السنة الدراسیة الأخیرة، وعموماً فإن إعادة النظر جدیاً فی المناهج الدراسیة لهذا التخصص وإدارج المهارات المعلوماتیة فیه هی أمر لابدّ منه.
سیدمحمدرضا ابن الرسول؛ مرضیه قربان خانی
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 155-178
چکیده
النحویون فی جمیع اللغات أثناء شرحهم للقواعد النحویة، یقترحون نظما خاصا لأجزاء الجملة التی تُعرَف بنظم معهود لدی أهل اللغة. هذا النظم هو أول شیء یحتاجه المتعلمون عند تعلّم اللغة الثانیة وبالمراجعة إلى الکتب النحویة یسهل التعرّف علیه. اللغة العربیة أیضا لها نظم خاص اعتنى به النحویون منذ القدیم، لکنهم لم یطلقوا علیه ...
بیشتر
النحویون فی جمیع اللغات أثناء شرحهم للقواعد النحویة، یقترحون نظما خاصا لأجزاء الجملة التی تُعرَف بنظم معهود لدی أهل اللغة. هذا النظم هو أول شیء یحتاجه المتعلمون عند تعلّم اللغة الثانیة وبالمراجعة إلى الکتب النحویة یسهل التعرّف علیه. اللغة العربیة أیضا لها نظم خاص اعتنى به النحویون منذ القدیم، لکنهم لم یطلقوا علیه مصطلحاً خاصاً وبإمکاننا تسمیة هذا النظم فی عصرنا الراهن بـ«نظم الکلام»، استلهاماً من نظریة الجرجانی المعروفة بنظریة النظم. اللغویون أیضا اعتنوا بموضوع ترتیب أجزاء الکلام وسموه نظم الکلام الذی یعنی ترتیب مکانة الکلمات فی الوحدات اللغویة الکبرى. هذه الورقة البحثیة تهدف فی وجهة تحلیلیة تطبیقیة إلى مقارنة آراء اللغویین المعاصرین والبلاغیین العرب فی هذا الصدد. ومن النتائج التی توصّلت إلیه الدراسة یمکن الإشارة إلى: إثبات بعض المشابهات فی نظریة النظم للجرجانی ونظریة نظم الکلام، جامعیة نظریة النظم للجرجانی فی موضوع ترتیب أجزاء الکلام والتفاته إلى کل الجوانب النحویة والمعنویة والجمالیة للکلام خلافاً للغویین المعاصرین، وکذلک تبیین الخلاف الموجود بین الجرجانی واللغویین المعاصرین فی تقسیم أنواع نظم الکلام.
Yusuf Nazari
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 179-198
چکیده
لقد قامت 13 مجلة علمیة محکّمة إیرانیة بنشر 392 بحثاً فی مجال الأدب العربی المعاصر منذ عام 1422هـ/2001م حتی نهایة عام 1436هـ/2014م. هذه البحوث التی بدأت تتزاید منذ عام 1429هـ/2008م وقد وصلت إلی ذروتها عام 1435هـ/2014م، تقدّم حجما کبیراً من المعلومات. اهتمّ هذا البحث باستخراج هذه المعطیات من آرشیف المجلات الإلکترونی ثم قام بدراستها مستخدماً البرامج الإحصائیة ...
بیشتر
لقد قامت 13 مجلة علمیة محکّمة إیرانیة بنشر 392 بحثاً فی مجال الأدب العربی المعاصر منذ عام 1422هـ/2001م حتی نهایة عام 1436هـ/2014م. هذه البحوث التی بدأت تتزاید منذ عام 1429هـ/2008م وقد وصلت إلی ذروتها عام 1435هـ/2014م، تقدّم حجما کبیراً من المعلومات. اهتمّ هذا البحث باستخراج هذه المعطیات من آرشیف المجلات الإلکترونی ثم قام بدراستها مستخدماً البرامج الإحصائیة عبر مؤشرات عدة منها: بیان حصة المجلات فی نشر المقالات، والکتّاب الناشطین فی هذ المجال وجنسهم وشهاداتهم الجامعیة، ومشارکة الکتّاب فی نشر البحوث، ومواد البحث، والموضوعات المطروقة،، ومدی الاهتمام بأدب البلدان العربیة المختلفة، و العنایة بأدب الأطوار التاریخیة الأدبیة. دراسة کلّ من هذه المحاور أدّت إلی نتائج خاصة بها والمستنبط من هذه الدراسة بصورة عامة هو أن هذه البحوث غیر متوازنة فی خصوص التعرّج علی الأطوار التاریخیة الأدبیة والأدباء و الموضوعات. إذن کثرت الدراسات فی مجالات معدودة بینما بقیت مجالات مغفول عنها. إنّ النتائج التی توصّلت إلیها هذه الدراسة، تصف الظروف الراهنة من جانب آخر تساعد علی توجیه الدراسات المقبلة وإعدادها.
ادبی
hasan goodarzi lemraski؛ معصومه خطی
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 199-216
چکیده
برزت ظاهرة الإنزیاح فی آراء الشکلانیین لأول مرة،یری منظّروها بأن لا مفرّ من تغییر الشعر للمخاطب وهی مضادة لما هو معتاد.بناءا علی ذلک یمیل الشعراء إلی أسالیب نحو الانزیاح المعنوی من شأنه یغیرون شکل اللغة العادی وأداءها لکی یلفتوا انتباه المستمعین کما یجعلهم یشعرون باللذة ترکیزاً علی لغتهم .منهم إیلیا أبو ماضی والذی وظّف هذا الفنّ ...
بیشتر
برزت ظاهرة الإنزیاح فی آراء الشکلانیین لأول مرة،یری منظّروها بأن لا مفرّ من تغییر الشعر للمخاطب وهی مضادة لما هو معتاد.بناءا علی ذلک یمیل الشعراء إلی أسالیب نحو الانزیاح المعنوی من شأنه یغیرون شکل اللغة العادی وأداءها لکی یلفتوا انتباه المستمعین کما یجعلهم یشعرون باللذة ترکیزاً علی لغتهم .منهم إیلیا أبو ماضی والذی وظّف هذا الفنّ فی أشعاره.تحاول هذه المقالة معالجة الانزیاح المعنوی فی إحدی قصائده تحت عنوان"سلمی بماذا تفکرین" والرد علی هذا السؤال الرئیسی أنّ الشاعر کیف وظّف هذا الفن فی قصیدته المذکورة وبذلک استطاع ابراز لغته الشِّعریّة.؟تشیر النتائج إلی أنّ إیلیا أبو ماضی استخدم محسّنات کالاستعارة والتشبیه والرمز فی أشعاره وبذلک یواجه القارئ لغة جدیدة فی قصائده وقام بذلک بفضل انتخابه المفردات المناسبة بمنتهی الدّقّة والحذر وتقریب بین التشبیه و الإستعارة وتجدیده وخلق مفاهیم رمزیة جدیدة .
ادبی
نسرین الدهنی
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 219-238
چکیده
این پژوهش، شعر «احمد شاملو» را در جهان عرب بررسی می‌کند و می‌کوشد بارزترین موضوع‌هایی را که شاعر بدان‌ها پرداخته همراه با ویژگی‌های هنری و شاعرانة آنها توصیف کند. افزون بر این تلاش می‌کند به عللی بپردازد که منجر به گزینش متون شعری «شاملو» از سوی مترجمان عرب شده‌است. از دیگر محورهای بررسی‌شده در این پژوهش می‌توان به ...
بیشتر
این پژوهش، شعر «احمد شاملو» را در جهان عرب بررسی می‌کند و می‌کوشد بارزترین موضوع‌هایی را که شاعر بدان‌ها پرداخته همراه با ویژگی‌های هنری و شاعرانة آنها توصیف کند. افزون بر این تلاش می‌کند به عللی بپردازد که منجر به گزینش متون شعری «شاملو» از سوی مترجمان عرب شده‌است. از دیگر محورهای بررسی‌شده در این پژوهش می‌توان به بررسی شکلهای متنوع چاپ مجموعههای شعری «شاملو» اشاره کرد. همچنین به بررسی شعر «سرود بزرگ» شاملو میپردازد که بار عاطفی و محتوای بشردوستانهای دارد و پس از نشاندادن میزان همسانی و تناسب ترجمه با متن اصلی، نقاط قوت و ضعف در هر ترجمه را بیان مینماید و نیز ترجمهای جایگزین ارائه می‌دهد که امید می‌رود به متن اصلی وفادارتر و همسوتر باشد. در پایان، نگارنده می‌کوشد دورنمای مطالعاتی خود را برای اشعار شاملو در چهارچوب گفت‌وگوی تمدن عربی ـ اسلامی جستوجو و ارائه نماید.
ادبی
ابوالحسن امین مقدسی؛ عبدالوحید نویدی؛ موسی بیات
دوره 13، شماره 43 ، شهریور 1396، صفحه 239-260
چکیده
یمکننا الإدّعاء أنّ کل تطورات المدارس والمجتمعات الإنسانیة، ونموّ الفکر الإنسانیّ یرجع إلی وجهات نظر متباینة تسود طوال التاریخ البشری مع السراء والضراء، لذلک یصل تاریخ النقد إلی زمن ولادة الفکر الإنسانی، ویجب أن نعتقد بأنّ النقّاد یساهمون فی کتابة نصٍ ما بقدر ما یساهم فیها الکتّاب، ودون شک فی بعض النصوص، یکون دور النقّاد أبعد ...
بیشتر
یمکننا الإدّعاء أنّ کل تطورات المدارس والمجتمعات الإنسانیة، ونموّ الفکر الإنسانیّ یرجع إلی وجهات نظر متباینة تسود طوال التاریخ البشری مع السراء والضراء، لذلک یصل تاریخ النقد إلی زمن ولادة الفکر الإنسانی، ویجب أن نعتقد بأنّ النقّاد یساهمون فی کتابة نصٍ ما بقدر ما یساهم فیها الکتّاب، ودون شک فی بعض النصوص، یکون دور النقّاد أبعد وأکثر من أصحاب القلم . حول تاریخ الأندلس وأدبها ألِّفت مؤلفات عدیدة کل واحد منها جدیر بالملاحظة والتقییم من جهات عدّة. ومن خلال دراسة هذه الآثار وتقییمها یمکن القول بأنّ قلیلا منها یناسب طلاب جامعة بیام‌نور. وأنّ کتاب «نصوص من الأدب الأندلسی» الذی جمعه علی باقر طاهری نیا ومحمد مهدی مسبوق، مع أن فیه بعض الأشکالات الشکلیة والمضمونیة، یمکنه أن یستعمل ویستخدم کمادة دراسیة فی مرحلة البکالوریوس فی جامعة بیام‌نور. تسعی هذه المقالة إلی دراسة هذا الکتاب من الناحیتینِ الشکلیة والمضمونیة لتبیین نقاط القوّة والضعف. من أهمّ مزایا الکتاب تجدر الإشارة إلی العنایة بتنضید الحروف وتجلید الکتاب وتصمیم الغلاف وتطابق الدروس مع عناوین الکتاب وسلاسة الدروس ووضوحها، ومن أهمّ معایب الکتاب تجدر الإشارة إلی عدم الاهتمام الکافی بتخطیط الکتاب، وعدم الإرجاع إلی المصادر، وعدم وجود مقدمة منهجیة وعلمیة، وعدم الاستناد إلی المصادر ، وضعف التحلیل والنقد، وعدم وجود أیّ إبداع وإنتاج علمی بسب الاعتماد علی الجمع والنقل بدلاً من التحلیل والنقد.
