اميد جهان بخت ليلي؛ somayye parmas
دوره 17، شماره 60 ، آذر 1400، ، صفحه 77-100
چکیده
قام الأدباء بنقل الأفكار والمشاعر بشكل أكثر واقعية وخلقوا جواً للخطاب والتوصيف في أعمالهم، وذلك من خلال إدراكهم لإمكانيات التواصل غير اللفظي. في هذا النوع من التواصل، يتمّ نقلُ المفاهيم والرسائل من خلال تعابير الوجه وحركات الجسم والإيماءات والأصوات الصوتية وحتى القطع الأثرية وطريقة لبس الناس. في هذا المقال ندرس مستخدمین الأسلوب ...
بیشتر
قام الأدباء بنقل الأفكار والمشاعر بشكل أكثر واقعية وخلقوا جواً للخطاب والتوصيف في أعمالهم، وذلك من خلال إدراكهم لإمكانيات التواصل غير اللفظي. في هذا النوع من التواصل، يتمّ نقلُ المفاهيم والرسائل من خلال تعابير الوجه وحركات الجسم والإيماءات والأصوات الصوتية وحتى القطع الأثرية وطريقة لبس الناس. في هذا المقال ندرس مستخدمین الأسلوب المتعدد التخصصات وبالاعتماد علی المنهج الوصفي التحليلي، انعكاسَ التواصلات غير اللفظية ووظائفها الرئيسية، بما فيها الوظائف التوكيدية والاستبدالية والتكميلية والسلبية في رواية "زقاق المدق" لنجيب محفوظ (1911- 2006) الکاتب المصري ونوضح كيف نجح المؤلف في تسییر عملية التواصل بين الشخصيات ونقل المفاهيم من خلال آلية التواصلات غير اللفظية. تظهر نتائج البحث أن محفوظ يستخدم قابلیّات الاتصال غيراللفظي للتعبير بشكل أفضل عن غرض الشخصيات الروائية وصدق أفعالهم. في هذه القصة، فإن الضحك والنظر والعبوس كتعبيرات الوجه وحركات اليد والنبرة والصمت كأمثلة من المؤهّلات الصوتیة لها دور فعال في تشكيل عملية الاتصال ونقل الرسائل، وغالبًا ما تكون وظيفتها المهيمنة هي الاستبدال والتركيز. کما تمّ الکشف عن أن المؤلف يستخدم الصمت الهادف للتعبیر عن مفاهيم مثل الرضا، والحيرة، والتفكير، والمتعة، وإخفاء الأسرار، وما إلى ذلك.
حسن سرباز؛ سیّدحسن آریادوست
دوره 8، شماره 25 ، بهمن 1391، ، صفحه 79-112
چکیده
چکیده
ابراهیم نصرالله، یکی از رماننویسان و شاعران برجسته‌ی ادبیات معاصر است که در هر دو زمینهی شعر و رمان، صاحب قلم و پرآوازه است. وی از رماننویسان نوگرای معاصر عرب است که در آثار خود با استفاده از اسالیب و شیوههای نوین رماننویسی به بیان دردها و رنج‌های ملت فلسطین می‌پردازد.
رمان «طیور الحذر» اولین شاهکار ...
بیشتر
چکیده
ابراهیم نصرالله، یکی از رماننویسان و شاعران برجسته‌ی ادبیات معاصر است که در هر دو زمینهی شعر و رمان، صاحب قلم و پرآوازه است. وی از رماننویسان نوگرای معاصر عرب است که در آثار خود با استفاده از اسالیب و شیوههای نوین رماننویسی به بیان دردها و رنج‌های ملت فلسطین می‌پردازد.
رمان «طیور الحذر» اولین شاهکار نصرالله در مجموعه‌ی شش جلدی «الملهاة الفلسطینیة» و یکی از نمونههای برجسته‌ی ادبیات داستانی معاصر عربی است.
یکی از ویژگیهای مضمونی و ساختاری رمان «طیور الحذر» بهکارگیری انواع میراث بهویژه، میراث دینی در آن است. ابراهیم نصرالله در این رمان با شیوههای مختلف، ازجمله بازخوانی شخصیتهای قرآنی از میراث دینی استفاده کرده است. شخصیتهای میراثی بازخوانی شده در «طیور الحذر» غالباً شخصیتهای دینی و قرآنی هستند.
نصرالله با استفاده از بهکارگیری میراث دینی و بازخوانی شخصیتهای قرآنی به تحلیل عوامل و حوادثی می‌پردازد که باعث اسارت و آوارگی انسان فلسطینی شده‌اند. مفهوم احتیاط و عبرت گرفتن، محور تمامی حوادث و حکایات رمان است که نصرالله با درآمیختن آن با مفاهیم موروثی در یک قالب کمدی، اندیشه و افکار خود را بیان می‌کند.
در این پژوهش، تلاش شده است که با استفاده از روش توصیفی و شیوه‌ی تحلیل محتوا بازتاب شخصیتهای قرآنی و شیوه‌ی بهکارگیری آنها در رمان «طیور الحذر» ابراهیم نصرالله بررسی شود.
راضیه رفیعی؛ محمد خاقاني اصفهاني؛ داریوش نژاد انصاری
چکیده
تهدف هذه الدراسة إلی معالجة فاعلیة قصيرة المدی وطویلة الأجل للمنهج القائم علی المهام في تدریس الأزمنة العربیة الحالیة لطلبة اللغة العربیة الإیرانیین. تنتهج الدراسة منهج شبه التجريبي و تحتوی الدّراسة علی 40 طالبة و 40 طالبًا من السنة الحادیة عشرة للعلوم الإنسانیة في فلاورجان، بمحافظة أصفهان. تمّ إعطاء ثمانیة أزمنة للطلبة في المجموعتين ...
بیشتر
تهدف هذه الدراسة إلی معالجة فاعلیة قصيرة المدی وطویلة الأجل للمنهج القائم علی المهام في تدریس الأزمنة العربیة الحالیة لطلبة اللغة العربیة الإیرانیین. تنتهج الدراسة منهج شبه التجريبي و تحتوی الدّراسة علی 40 طالبة و 40 طالبًا من السنة الحادیة عشرة للعلوم الإنسانیة في فلاورجان، بمحافظة أصفهان. تمّ إعطاء ثمانیة أزمنة للطلبة في المجموعتين «الضابطة والتجریبیة»، بما في ذلك الماضي البسیط، والماضي المستمر، والماضي البعید، والفعل الماضي الالتزامي، والفعل المضارع الإخباري، والفعل المضارع الالتزامي، وصیغة المستقبل، إلی جانب أشکالها المنفية.، تمّ تدریس الأزمنة في المجموعة الضابطة حسب طريقة النحو والترجمة. من ناحیة أخری، تلقت المجموعة التجریبیة تدریباً من خلال منهج تدریب القائم علی المهام. تم إختبار القواعد المصممة مرة واحدة قبل عملیة التعلیم، ومرة ثانیة بعد التعلیم، وأخیراً ثلاثة أسابيع بعد الاختبار الثاني. كانت درجات الطلاب في کلتا المجموعتين في الاختبار البعدي الأول والبعدي المتأخر أفضل بكثير من الاختبار القبلي. إلّا أنّ تأثير استخدام المهام كان له أثر ذو دلالة إحصائیة مقارنة مع توظیف طريقة النحو والترجمة. فضلاً عن ذلك، كان أداء المتعلمين في المجموعة التجريبية أفضل في البنی الفعلیة الأكثر تعقيدًا. وهذا الأمر ينمّ عن الطبيعة التواصلية الوظیفیة للأنشطة المطبقة في حجرة المحاضرة حیث تظهر النتائج، فاعلية هذا النهج الجديد في مجال تعليم اللغة العربية.
محبوبه پارسایی؛ بهروز قربان زاده
چکیده
المنطق الحواري من النظريات التي طرحها ميخائيل باختين الفيلسوف الروسي في القرن العشرين. في هذه النظرية، قدم اللغة باعتبارها خاصية اجتماعية، والتي تعتبر المحادثة وتعدد الأصوات من أبرز سماتها البارزة. فضلا عن ذلك، كان ميخائيل باختين يعتقد بأن الشعر لا يستفيد من المنطق الحواري. لكن عبدالغني النابلسي من شعراء عصر الانحطاط، والذي إستطاع ...
بیشتر
المنطق الحواري من النظريات التي طرحها ميخائيل باختين الفيلسوف الروسي في القرن العشرين. في هذه النظرية، قدم اللغة باعتبارها خاصية اجتماعية، والتي تعتبر المحادثة وتعدد الأصوات من أبرز سماتها البارزة. فضلا عن ذلك، كان ميخائيل باختين يعتقد بأن الشعر لا يستفيد من المنطق الحواري. لكن عبدالغني النابلسي من شعراء عصر الانحطاط، والذي إستطاع أن یحیی الحوار وتعدد الأصوات في قصائده باستخدام هذه الطریقة في قصائده مع خلق الوحدة بينه وبين الآخرین. يهدف هذا المقال إلى إعادة قراءة قصائد عبدالغني النابلسي بناءً على المنطق الحواري لميخائيل باختين وتعدد الأصوات، ودراسة مدى توافق هذه النظرية مع قصائد عبد الغني النابلسي. يتناول هذا المقال، بمنهج وصفي - تحليلي، الحوار وتعدد الأصوات في قصائد عبدالغني النابلسي. تشیر نتائج هذه الدراسة إلی أن الشاعر قد نال من خلال إیجاد تأثیر المحادثة وعمل متعدد النغمات بإستخدام أسالیب مختلفة کمحادثة صوتية فردية، محادثة ذات إتجاهين، فلاش باك، تعدد الأصوات والتناص. وذلك بعبارة أخری من معتقدات الشاعر ورؤیته المختلفة للعالم.
احمد پاشا زانوس؛ نرجس رمضانخانی
دوره 8، شماره 24 ، آبان 1391، ، صفحه 81-107
چکیده
چکیده
عدی‌بن زید عبادی از شاعران مسیحی در عصر جاهلی است. وی نویسنده و سفیر دربار ساسانی بوده و از آغاز نوجوانی به هر دو زبان فارسی و عربی تسلط کامل داشت.
شاعر در مضامین مشهور شعر جاهلی شعر نسروده است. مدح و رثا در دیوان او موجود نیست و فخر و هجا منحصر در چند بیت است. وی برای اولین بار، خمر را به عنوان فن مستقل به کار برده و در این زمینه، ...
بیشتر
چکیده
عدی‌بن زید عبادی از شاعران مسیحی در عصر جاهلی است. وی نویسنده و سفیر دربار ساسانی بوده و از آغاز نوجوانی به هر دو زبان فارسی و عربی تسلط کامل داشت.
شاعر در مضامین مشهور شعر جاهلی شعر نسروده است. مدح و رثا در دیوان او موجود نیست و فخر و هجا منحصر در چند بیت است. وی برای اولین بار، خمر را به عنوان فن مستقل به کار برده و در این زمینه، شاعرانی مثل اعشی و اخطل از او پیروی کردهاند و نیز در شعر قصصی و اعتذاریات بر دیگر شاعران جاهلی پیشی گرفته است.
عدی‌بن زید به خاطر ابتکار در اغراض، شکل و درون مایهی قصاید جاهلی، شاعری نوآور به شمار میآید؛ اشعار وی در بیشتر قصاید معانی جدید داشته و از تقلید فاصله دارد. در این مقاله سعی بر این است تا نوآوری شاعر در اغراض و شکل و معانی بررسی شود.
elahe mokhtari؛ soghra falahati
چکیده
تاب‌آوری روانی از جمله علوم جدید در علم روانشناسی است که از دهه هفتاد میلادی به بعد به اوج خود رسید. این علم میزان تاب‌آوری انسان را در مواجهه با سختی‌ها و مشکلات زندگی بررسی می‌کند. میزان تاب‌آوری روانی یکی از مسائل مهم در روانشناسی مدرن است؛ اما اینکه این علم چگونه در قالب لفظ قرار می‌گیرد و در آثار شاعران و نویسندگان جلوه می‌کند ...
بیشتر
تاب‌آوری روانی از جمله علوم جدید در علم روانشناسی است که از دهه هفتاد میلادی به بعد به اوج خود رسید. این علم میزان تاب‌آوری انسان را در مواجهه با سختی‌ها و مشکلات زندگی بررسی می‌کند. میزان تاب‌آوری روانی یکی از مسائل مهم در روانشناسی مدرن است؛ اما اینکه این علم چگونه در قالب لفظ قرار می‌گیرد و در آثار شاعران و نویسندگان جلوه می‌کند که به چه صورت در برابر مشکلات و دشواری‌های زندگی مواجه خواهد شد، اهمیت این علم را دوچندان می‌کند. یکی از دانشمندانی که در این زمینه تلاشهای قابل توجهی به ثمر رساند، مارتین سلیگمن بود. این مقاله با رویکرد روانشناسی خاصه تاب‌آوری روانی، به میزان تاب‌آوری دو شاعر در مواجهه با سختی‌های زندان و رنج دوری می‌پردازد. این پژوهش که با روش علمی- پژوهشی نوشته شده است به تحلیل اعتذاریات این دو شاعر می‌پردازد. اعتذاریات در واقع شعری است که برای طلب بخشش سروده شده که اغلب در برابر پادشاهانی بود که شاعران را به‌خاطر حسد دشمنان به زندان افکنده بودند و شاعران در این شعرها طلب بخشش و ترحم می‌کردند. در این پژوهش ابتدا اعتذاریات دو شاعر مورد نقد و بررسی قرار گرفت و سپس به مقایسه بین آنها پرداخته شد. به نظر می‌رسد ابراهیم بن مدبر در تمام مدتی که در زندان به سر می‌برد غرور و عزت‌نفس خود را حفظ کرده ولی ابن زیدون شکننده‌تر ظاهر شده است و سختی‌های زندان او را به ستوه در آورده و کم کم به سمت تذلل کشانده است.
حسين کياني؛ کوثر تقوايي فر
دوره 17، شماره 59 ، شهریور 1400، ، صفحه 85-108
چکیده
تحاول هذه الدراسة جاهدة أن تبحث وتنقد المقالات المتعلقة بالقصة والمنشورة في مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها من الناحية الهيكلية وعلى أساس منهج تحليل المضمون الكمي. وبما أنّ هذه الدراسة إحصائية، جمعنا في البداية موادها من خلال استبانة مكونة من سبعة أقسام فهي العنوان، والملخص، والمقدمة، ومنهج البحث، وأصل المقالة، ...
بیشتر
تحاول هذه الدراسة جاهدة أن تبحث وتنقد المقالات المتعلقة بالقصة والمنشورة في مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها من الناحية الهيكلية وعلى أساس منهج تحليل المضمون الكمي. وبما أنّ هذه الدراسة إحصائية، جمعنا في البداية موادها من خلال استبانة مكونة من سبعة أقسام فهي العنوان، والملخص، والمقدمة، ومنهج البحث، وأصل المقالة، والنتيجة ومصادر البحث ثم قمنا بتحليلها واستبدال عيناتها من الإحصائية إلى الكمية مستعينين بعلم الإحصائيات الوصفية.تدل النتائج على أنّ عناوين هذه المقالات تتمتع بسمات مقبولة للعنوان، في الحين أنّ ملخص المقالات يعاني من الضعف في عدم الإشارة إلى منهج البحث. أمّا بالنسبة لمؤشرات المقدمة ومنهج البحث فلم يطابقا ضرورة البحث وخلفيته، كذلك لا تتوافق طريقة البحث وكيفية التعبير عن نتيجة البحث مع المعايير العلمية للمقالات البحثية المحكمة. ولا يخفی أنّ حضور المؤشرات الأساسية مثل تقديم الأمثلة يعتبر من محاسن الهيكل الرئیسي للمقالات.نظراً لضعف المقالات في الجانب الهيكلي، بإمکاننا أن نستنتج أن المؤلفين لم تكن لديهم أنماط هيكلية وقد قاموا بتعديل هيكل المقالات بناءً على ما تم تدريبهم على القيام به. يمكن أن تُعزى نقاط الضعف إلى عدم الاهتمام بالمعايير الهيكلية في التعليم الجامعي والافتقار إلى الوضوح حول هيكل المقالات في دليل المؤلفين. الجدیر بالذکر أنّ عدم أهمية هيكل المقالات للمحررين يُعتبر من الأسباب الأخرى التي قد أبرزت هذه المشكلة في المقالات.
نرگس قندیل زاده
دوره 1، شماره 4 ، بهمن 1384، ، صفحه 91-118
چکیده
توفیق الحکیم، نویسنده معاصر، فرزند یک بانوی اشراف زاده ترک نژاد. وی حقوق را رها کرده، به ادبیات و هنر روی آورد و از جوانی به نمایشنامه نویسی مشغول شد. ولی آثار اصلی خود را پس از تحصیل در فرانسه تدوین کرد. الحکیم را می توان پدر نمایشنامه جدی مصری و رمان مدرن عربی دانست. از این میان، نمایشنامه های فکری ماندگارترین بخش آثار اوست. دغدغه ...
بیشتر
توفیق الحکیم، نویسنده معاصر، فرزند یک بانوی اشراف زاده ترک نژاد. وی حقوق را رها کرده، به ادبیات و هنر روی آورد و از جوانی به نمایشنامه نویسی مشغول شد. ولی آثار اصلی خود را پس از تحصیل در فرانسه تدوین کرد. الحکیم را می توان پدر نمایشنامه جدی مصری و رمان مدرن عربی دانست. از این میان، نمایشنامه های فکری ماندگارترین بخش آثار اوست. دغدغه های روشنفکرانه و تامل انگیز، شخصیت پردازیها و فضاسازیهای انتزاعی، دیالوگ های بسیار ماهرانه، بهره برداری مدرن از اسطوره و تاثیرپذیری شدید از سمبولیسم فرانسوی ویژگی های اصلی این نمایشنامه هاست. هویت مصری وجه غالب آثار الحکیم است که گاه در رمانتیسم و گاه در رئالیسم آشکار شده است. زن در نمایشنامه های فکری الحکیم نماد زندگی و غالبا نقطه مقابل هنر و اندیشه است و در نمایشنامه های اجتماعی نقش مثبت و اصیلی ندارد. الحکیم که از عصر تحت الحمایگی تا زمان انورسادات زیست، معمولا با مرکز قدرت سازش داشت. او هرگز به جریانهای نوی ادبی در اروپا و جهان عرب بی اعتنا نبود، تئاتر حماسی برشت را در قالب تئاتر عربی ریخت- ولو بدون توفیق چندان- و دعوت پوچ گرایان اروپایی را با تالیف نمایشنامه ای در سنت پوچی اجابت کرد و برای حل معضل زبان کلاسیک و محاوره ای عربی یک زبان سوم را پیشنهاد کرد.
جلال مرامی
دوره 1، شماره 2 ، مرداد 1384، ، صفحه 97-112
چکیده
این مقاله پس از نگاهی اجمالی به اصول و عوامل شکل گیری نهضت عاشورای حسینی، تاثیر و نقش آنها را در پیدایش و پیروزی انقلاب اسلامی ایران مورد بررسی قرار داده است. شاعران عربی معاصر با الهام از بیانات و سیره عملی امام حسین (ع) در قیام عاشورا که در نهضت امام خمینی (ره) و اندیشه عاشورایی او تبلور و تجلی یافته و در پیدایش و پیروزی انقلاب اسلامی ...
بیشتر
این مقاله پس از نگاهی اجمالی به اصول و عوامل شکل گیری نهضت عاشورای حسینی، تاثیر و نقش آنها را در پیدایش و پیروزی انقلاب اسلامی ایران مورد بررسی قرار داده است. شاعران عربی معاصر با الهام از بیانات و سیره عملی امام حسین (ع) در قیام عاشورا که در نهضت امام خمینی (ره) و اندیشه عاشورایی او تبلور و تجلی یافته و در پیدایش و پیروزی انقلاب اسلامی نقش بسزایی ایفا کرده است، توانسته اند از نقش حسین گونه امام (ره) نسبت به شناخت عوامل یاد شده، آشنا کردن مردم به اوضاع و شرایط موجود در جامعه ایران ایجاد شور و حماسه حسینی در دل مردم ایران جهت برپایی قیام عاشورایی و نهایتا پیروزی انقلاب اسلامی، تصویر گویا، زیبا و درخور تحسینی ارایه دهند.
امیر مقدم متقی
دوره 1، شماره 3 ، آبان 1384، ، صفحه 107-126
چکیده
عفت، با تمامی جلوه های شعری عنتره بن شداد پیوند خورده است؛ از این رو چنانچه پژوهشگری با حوصله دیوان وی را مورد مطالعه قرار دهد، خود را در برابر شاعری محجوب و عفیف و در عین حال شجاع و دلاور خواهد دید. در این پرده های تصویر، گاه او را در میدان کارزار می بیند که به وقت غنیمت گری خویشتن دار آزرمناک است و گاه او را در سلوک و رفتارش با زن بیگانه مشاهده ...
بیشتر
عفت، با تمامی جلوه های شعری عنتره بن شداد پیوند خورده است؛ از این رو چنانچه پژوهشگری با حوصله دیوان وی را مورد مطالعه قرار دهد، خود را در برابر شاعری محجوب و عفیف و در عین حال شجاع و دلاور خواهد دید. در این پرده های تصویر، گاه او را در میدان کارزار می بیند که به وقت غنیمت گری خویشتن دار آزرمناک است و گاه او را در سلوک و رفتارش با زن بیگانه مشاهده می کند که از سر عفت و شرافتی بلند پایه، حرمتش را پاس می دارد و هرگز قدمی از جاده عفاف بیرون نمی نهد و دیگرگاه او را در خطاب با معشوقش عبله، نظاره گر می شود که عفیفانه به گفتگویی شیرین و دل پسند با او دل خوش می دارد و بسنده می کند و زمانی دیگر، او را چون صورتگری چیره دست و عفیف می یابد که در توصیف جسمانی عبله، نظرگاه خود را بیش از حد نمی گستراند و به بوی خوشی از او یا گوارایی دهانش و یا چیزی شبیه به آن اکتفا می کند. گفتاری که در پیش روست، به بازتاب این فضیلت و ابعاد و زوایای آن در شعر این شاعر ناظر است.
وحید سبزیان پور
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 127-148
چکیده
خرد و خردگرایی ازمشخصه های مهم شاهنامه است، این کتاب ارجمند با خرد و اندیشه شروع می شود، این براعت استهلال در ابتدای این کتاب گویای توجه فردوسی به خرد و اندیشه است. عنصر خرد چون قلبی تپنده خون را در پیکر شاهنامه جاری می کند، در ریشه یابی این پدیده، از یک سو قول مشهور این است که فردوسی یک حکیم مسلمان و آگاه به اندیشه های قرآنی و اسلامی ...
بیشتر
خرد و خردگرایی ازمشخصه های مهم شاهنامه است، این کتاب ارجمند با خرد و اندیشه شروع می شود، این براعت استهلال در ابتدای این کتاب گویای توجه فردوسی به خرد و اندیشه است. عنصر خرد چون قلبی تپنده خون را در پیکر شاهنامه جاری می کند، در ریشه یابی این پدیده، از یک سو قول مشهور این است که فردوسی یک حکیم مسلمان و آگاه به اندیشه های قرآنی و اسلامی است، از دیگر سو می دانیم که منابع شاهنامه، متون قدیم ایران باستان و روایان آن موبدان زرتشتی است. ساختار این اثر جهانی بی تردید ایرانی و براساس آیین باستانی ایران است. با عنایت به بسامد بالای واژه ها و مشتقات «عقل و فکر» در فرهنگ اسلامی و نیز شهرت ایرانیان باستان به تعقل و تفکر، پاسخ به این سوال که «فردوسی در موضوع خردگرایی متاثر از کدام فرهنگ بوده» و یا «کدام یک از این دو فرهنگ تاثیر بیشتری در او دارند؟» به علت وجود قراین و شواهد بی شمار و نیز دیدگاه های متفاوت کاری بس دشوار است، و امکان پاسخ قطعی به آن وجود ندارد. سعی ما در این مقاله تبیین فرهنگ ایرانی در منابع عربی عهد عباسی درموضوع خرد است، به تعبیر دیگر، آیا ریشه و منابع خردگرایی فردوسی را می توان در آثار منسوب به ایران باستان پیدا کرد؟ در صورت پاسخ مثبت، این متون تا چه اندازه استعداد تغذیه شاهنامه و خوراک فکری فردوسی را دارد؟ تلاش برای یافتن پاسخ به این سوال، علاوه بر اینکه دیدگاه نیاکان ما را در خصوص خردگرایی نشان می دهد، راه را برای تقویت بعضی احتمالات و ایجاد فرضیه های دیگری برای تحقیقات عمیق تر و گسترده تر باز می کند.
حامد صدقی؛ علی اکبر ملایی؛ فیروز حریرچی
دوره 7، شماره 18 ، اردیبهشت 1390
چکیده
ابوفراس، شاعر با ذوق قرن چهارم ادبیات عرب، تصویری فاخر از خود و خاندانش در دفتر سروده‌هایش ارائه کرده است. محور فخر شاعر در قصاید قبل و هنگام زندان متفاوت است. پیش از اسارت شاعر، به مفاخرخاندانش بیشتر توجه میکرد، ولی در دوران اسارت نقطهی تمرکز وی به خود میباشد و به تدریج تصویر برازندگی های شخصی بر فخر قبیلگی سایه میافکند. ...
بیشتر
ابوفراس، شاعر با ذوق قرن چهارم ادبیات عرب، تصویری فاخر از خود و خاندانش در دفتر سروده‌هایش ارائه کرده است. محور فخر شاعر در قصاید قبل و هنگام زندان متفاوت است. پیش از اسارت شاعر، به مفاخرخاندانش بیشتر توجه میکرد، ولی در دوران اسارت نقطهی تمرکز وی به خود میباشد و به تدریج تصویر برازندگی های شخصی بر فخر قبیلگی سایه میافکند. وی به هر حال با مفاهیمی چون شجاعت، کرم، جوانمردی و فضایل دیگر، خود و هم تبارانش را ستوده است.
آذرتاش آذرنوش؛ نرجس موسوی اندرزی
دوره 6، شماره 17 ، دی 1389
چکیده
واژه کهن «آیه» وابسته به سرمایه اصیل عربی است و این واقعیت از استعمال گسترده واژه در شعر جاهلی آشکار میشود. با این حال وقتی این واژه به قرآن وارد شد در پیوند با واژههای قرآنی دیگر، مفهومی دینی به خود گرفت که برای مخاطبان قرآن در عصر نزول، یعنی مشرکان و اهل کتاب شبه جزیره، ناشناخته نبود و آنان مستقیما و یا به واسطه اهل کتاب، ...
بیشتر
واژه کهن «آیه» وابسته به سرمایه اصیل عربی است و این واقعیت از استعمال گسترده واژه در شعر جاهلی آشکار میشود. با این حال وقتی این واژه به قرآن وارد شد در پیوند با واژههای قرآنی دیگر، مفهومی دینی به خود گرفت که برای مخاطبان قرآن در عصر نزول، یعنی مشرکان و اهل کتاب شبه جزیره، ناشناخته نبود و آنان مستقیما و یا به واسطه اهل کتاب، با این مفهوم که قبلا در کتاب مقدس با همزاد عبری آیه- אות ('ot)- به کار رفته بود آشنا بودند. مفهوم دینی آیه در کتاب مقدس عبری عبارت است از فعلی الهی که محتوای وحی- اعم از تعلیمات و معرفتهای دینی و پیشگویی آینده- را تأیید و تأکید می‌کند. این مفهوم لااقل بخشی از تصور قرآنی آیه را تشکیل می‌دهد؛ از این رو در معناشناسی آیه در قرآن باید مورد توجه قرار بگیرد.
نرگس گنجی؛ مریم جلائی
دوره 7، شماره 19 ، مرداد 1390
چکیده
از آن جایی که مهارت نگارش تقریباً در مراحل پایانی زبان آموزی جا می گیرد، انتظار می رود خطاهای نگارشی دانشجویان زبان آموزی که در آستانه فراغت از تحصیل هستند تا حد قابل توجهی کاهش یابد واگر چنین امری محقق نگردد به جرأت می توان گفت روند آموزش و یادگیری موفق نبوده است و بایسته است برای بررسی این خطاها همت گمارد.
لذا این پژوهش به بررسی ...
بیشتر
از آن جایی که مهارت نگارش تقریباً در مراحل پایانی زبان آموزی جا می گیرد، انتظار می رود خطاهای نگارشی دانشجویان زبان آموزی که در آستانه فراغت از تحصیل هستند تا حد قابل توجهی کاهش یابد واگر چنین امری محقق نگردد به جرأت می توان گفت روند آموزش و یادگیری موفق نبوده است و بایسته است برای بررسی این خطاها همت گمارد.
لذا این پژوهش به بررسی علل خطاهای نگارشی دانشجویان زبان عربی پرداخته تا با در نظرگرفتن آن ها زمینه ای مناسب جهت گزینش متون و روش های آموزشی فراهم آید و یاری رسان استادان در تدریس مهارت های این زبان گردد. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان عربی دانشگاه های اصفهان وکاشان می باشند با روش توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند. عمده یافته این تحقیق بیانگر آن است که سهم قابل توجهی از خطاهای نگارشی دانشجویان، ناشی از تداخل میان زبانی، تداخل درون زبانی و بافت یادگیری است.
حجت رسولی؛ سمیه آقاجانی یزدآبادی
دوره 7، شماره 20 ، آبان 1390
چکیده
این پژوهش در پی نشان دادن بازتاب جلوه‌های خرافات در رمان‌های "غادة السمان" است و ریشه‌های این پدیده را بررسی خواهد کند. رمان‌های بررسی شدة پژوهش، عبارت‌اند از: "بیروت 75"، "کوابیس بیروت"، "لیلة الملیار"، "الروایة المستحیلة – فسیفساء دمشقیة –"، و"سهرة تنکریة للموتی". پژوهش به دو بخش، تقسیم شده است: "خرافات در سایه سرکوب" ...
بیشتر
این پژوهش در پی نشان دادن بازتاب جلوه‌های خرافات در رمان‌های "غادة السمان" است و ریشه‌های این پدیده را بررسی خواهد کند. رمان‌های بررسی شدة پژوهش، عبارت‌اند از: "بیروت 75"، "کوابیس بیروت"، "لیلة الملیار"، "الروایة المستحیلة – فسیفساء دمشقیة –"، و"سهرة تنکریة للموتی". پژوهش به دو بخش، تقسیم شده است: "خرافات در سایه سرکوب" و "خرافات بیرون از چنبره سرکوب". نتیجة این پژوهش این است که غادة السمان در نوشتههایش نقش باورهای خرافی در دو طبقه فرودست و فرادست جامعة عرب را نشان می‌دهد، تا این گونه با شیوهای هنری به ما نشان دهد تا چه اندازه باورها و ارزشهای خرافی در زندگی عرب نقش دارد، به گونه‌ای که قشرهای مختلف اجتماعی، چه بیسواد و چه تحصیل کرده به راه حلهای خرافی رو میآورند.
شهریار نیازی؛ معصومه تقی‌زاده؛ هانیه درستکار
دوره 18، شماره 63 ، شهریور 1401
چکیده
من أهم المفاهيم في آراء الشکلانیين الروس هو الانزیاح الذي يهدف إلى دراسة جوانب اللغة التي تؤدي إلى الإبداع الأدبي. جميع التقنيات التي يستخدمها الشاعر لعزل العالم من حوله في عيون الجمهور هي في مجال الانزیاح. ابن فارض هو شاعر وادي الحب الإلهي الشهير في تاريخ الشعر الصوفي و من أشهر الشعراء في الوطن العربي لأن قصائده تتميز بكل الخصائص ...
بیشتر
من أهم المفاهيم في آراء الشکلانیين الروس هو الانزیاح الذي يهدف إلى دراسة جوانب اللغة التي تؤدي إلى الإبداع الأدبي. جميع التقنيات التي يستخدمها الشاعر لعزل العالم من حوله في عيون الجمهور هي في مجال الانزیاح. ابن فارض هو شاعر وادي الحب الإلهي الشهير في تاريخ الشعر الصوفي و من أشهر الشعراء في الوطن العربي لأن قصائده تتميز بكل الخصائص الفنية للشعر الصوفي: قصيدة مليئة بالنفحات القرآنية و الرؤی الفلسفية. له وجهات نظر جديدة حول الوجود و الإنسان. لغة ابن فارض الصوفية بكل تقلباتها على المستوى اللغوي تجذب انتباه القارئ من خلال خلق التركيبات الجديدة على مستوى المفهوم و تزيل غبار العادة عن المفاهيم الصوفية العادية و تتعرفه بالتركيبات الجديدة التي تتمتع بتقنیة الانزیاح. إنه يخلق ترکیبات جديدة لها معان و مفاهيم جديدة خارج ما هو شائع في العرف الصوفي من خلال الجمع بین مصطلحین يختلف معنی کل منهما. في هذا المقال حاولنا دراسة الترکيبات الجدیدة لابن فارض من خلال الاعتماد على آراء الشكلانیين في مجال الانزیاح والشذوذ. تظهر الدراسات التي أجريت في هذا المقال أن ابن فارض من خلال إبداع مثل هذه الترکیبات كان يهدف إلى خلق المفاهيم الجديدة التي ظهرت من حالاته الصوفية.
ابراهیم نامداری؛ ali akbar ahmadi؛ علی شویعیان
چکیده
یكی از عناصر مهم داستان، شخصیت و شخصیت‌پردازی است. در بررسی شخصیت داستان فرد می‌تواند از طریق آنچه درک کند به حوادث پی ببرد و این کار می‌تواند تأثیر چشمگیری بر درون مایه داستان داشته باشد. امین ریحانی در داستان‌های خود از نقش شخصيت در بيان اهداف داستان نويس غافل نیست. مقاله حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی– تحلیلی، این عنصر ...
بیشتر
یكی از عناصر مهم داستان، شخصیت و شخصیت‌پردازی است. در بررسی شخصیت داستان فرد می‌تواند از طریق آنچه درک کند به حوادث پی ببرد و این کار می‌تواند تأثیر چشمگیری بر درون مایه داستان داشته باشد. امین ریحانی در داستان‌های خود از نقش شخصيت در بيان اهداف داستان نويس غافل نیست. مقاله حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی– تحلیلی، این عنصر مهم را در رمان «خارج الحریم» بررسی کند. بدین ترتیب شخصیتهای داستان استخراج گردید و تکنیک‌های آنها با نمونه مثال‌هایی مورد بررسی قرار داده شد. از مهمترین دستاوردهای پژوهش علاوه بر نگاه پيشروانه ريحاني در بيان مشکلات اجتماعي (نگاه ابزاري و جنس دومانه به زن) چنان‌که توانسته است واقعیت‌های اجتماعی را با تخیل قوی و زبان فاخر به واقعیت داستانی تبدیل کند و حوادث اجتماعی دوران معاصر خود را در جامعه‌ای دیگر به تصویر بکشد؛ بيان اين مطلب است که وي کشمکش ميان «من» جهان (شخصيت کانوني داستان) با «من اجتماعي» را دقيق و هنري به تصوير کشيده است. هدف ریحانی از شخصیت پردازی دقیق، انعکاس تصویری دقیق و قابل ترسیم برای مخاطب است تا درک شخصیت‌ها و شرایط برای خواننده ملموس و باورپذیر باشد وي در شخصيت‌پردازي بيشتر متکي به روش شخصيت‌پردازي مستقيم و در شخصیت‌پردازی غیرمستقیم عنصر خیال را با واقعیت در می‌آمیزد.
سید ابوالفضل سجادی؛ سمیرا فراهانی
دوره 8، شماره 23 ، تیر 1391، ، صفحه 72-97
چکیده
الملخص
یعتبر التعبیر الأدبی للمعانی و المفاهیم العالیة فی إطار علم البلاغة من دلائل إعجاز القرآن الکریم. جمالیة القرآن من حیث المفاهیم و سیاق السور رائعة جداً، و أعطت التعابیرُ الجملیة و اللطیفة و استخدام الصناعات الأدبیة و البلاغیة القرآنَ جمالاً خاصاً، و تعتبر الکنایة من هذه الصناعات الأدبیة و من ألطفها، و یسبب البیان الأدبی ...
بیشتر
الملخص
یعتبر التعبیر الأدبی للمعانی و المفاهیم العالیة فی إطار علم البلاغة من دلائل إعجاز القرآن الکریم. جمالیة القرآن من حیث المفاهیم و سیاق السور رائعة جداً، و أعطت التعابیرُ الجملیة و اللطیفة و استخدام الصناعات الأدبیة و البلاغیة القرآنَ جمالاً خاصاً، و تعتبر الکنایة من هذه الصناعات الأدبیة و من ألطفها، و یسبب البیان الأدبی للحقائق فی أنَّ ظاهر بعض الآیات یبدو مستورا، بحیث یفهم المخاطبُ هذه المسائلَ المکنیة فی باطن الآیات بالاستمداد من قوة ذوقه و لطافة طبعه، و من ثم تکشَف الستارُ من ظواهر الآیات القرآنیة.
مریم پورچمشیدی؛ زهرا افضلی
دوره 6، شماره 16 ، مهر 1389، ، صفحه 73-96
چکیده
آموزش فعالیتی دقیق، حرفهای و ماهرانه است که هدف نهایی آن ایجاد یادگیری پایدار و عمیق است. نوع یادگیری یک متغیر عمده و اساسی در آموزش موفق و مؤثر محسوب میشود که در سه سطح به خاطر سپاری، ادراک و به کارگیری تقسیم شده است. هر یک از این سه سطح بر اساس ماهیت خود، نیازمند بهره گیری از راهبردها و فنون آموزشی خاصی است. این راهبردها و فنون ...
بیشتر
آموزش فعالیتی دقیق، حرفهای و ماهرانه است که هدف نهایی آن ایجاد یادگیری پایدار و عمیق است. نوع یادگیری یک متغیر عمده و اساسی در آموزش موفق و مؤثر محسوب میشود که در سه سطح به خاطر سپاری، ادراک و به کارگیری تقسیم شده است. هر یک از این سه سطح بر اساس ماهیت خود، نیازمند بهره گیری از راهبردها و فنون آموزشی خاصی است. این راهبردها و فنون به شکل عادی، رابطهای و پر بارسازی قابل استفادهاند. راهبردها و فنون عادی به منظور ارائه، تمرین و بازخورد و راهبردها و فنون رابطهای و پربارسازی جهت تقویت و افزایش یادگیری به کار گرفته می‌شوند. آموزش هر نوع محتوایی بر اساس سه سطح مذکور (به خاطر سپاری، ادراک و به کارگیری) مستلزم بهره گیری از فنون خاص خود است، در غیر این صورت، نتیجه آموزش چندان مطلوب و مفید نخواهد بود. محتوی درس صرف و نحو عربی نیز با در نظر گرفتن سه سطح مذکور و با به کارگیری راهبردها و فنون آموزشی هر یک در جایگاه و موقعیت مناسب خود می تواند یاددهی و یادگیری این درس را بهبود بخشد.
ادبی
دوره 11، شماره 36 ، آذر 1394، ، صفحه 75-94
چکیده
مکتب ادبیات تطبیقی سلافی «مارکسیستی» که وجه‌تسمیه‌های متعددی دارد، مکتبی جامعه‌گراست و ادبیات را بر اساس «تشابه آثار ادبی» بررسی می‌کند. «جیرمونسکی»، مؤسس این مکتب، اساس تحقیقات تطبیقی را بر تشابه اعلام می‌کند. این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد مکتب سلافی، می‌کوشد با نگاهی جامعه‌شناختی و بر اساس ...
بیشتر
مکتب ادبیات تطبیقی سلافی «مارکسیستی» که وجه‌تسمیه‌های متعددی دارد، مکتبی جامعه‌گراست و ادبیات را بر اساس «تشابه آثار ادبی» بررسی می‌کند. «جیرمونسکی»، مؤسس این مکتب، اساس تحقیقات تطبیقی را بر تشابه اعلام می‌کند. این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد مکتب سلافی، می‌کوشد با نگاهی جامعه‌شناختی و بر اساس حوادث دوران زندگی و وضع سیاسی و اجتماعی زمانة «محمد فیتوری» و «مهدی اخوان ثالث»، بن‌مایه‌های ادبیات پایداری را در آثار این دو شاعر بررسی و نقد کند. ادبیات پایداری گونه‌ای از ادبیات است که در همه زمان‌ها بیانگر رنج ملت‌ها در برابر ستم است و در ادب ملت‌هایی شکل می‌گیرد که از نظر اجتماعی دچار بحران، جنگ، انقلاب یا مواردی شبیه به آن می‌شوند و باعث ایجاد روحیه پایداری در مردم میشود. مهدی اخوان ثالث و محمد فیتوری نیزازجمله شاعرانی بودند که در سروده‌هایشان رنج‌های مردم را سرودند. هر دو شاعر دوران مشابهی را گذراندند و در برابر ظلم و ستم هرگز تسلیم وضع نابسامان جامعة خود نشدند. این پژوهش، ضمن معرفی دو شاعر برجستة ایران و سودان، «مهدی اخوان ثالث» و « محمد فیتوری»، و بررسی اشعار انقلابی‌شان، تلاش دارد به جلوه‌های گوناگون مقاومت، ظلم‌ستیزی و دفاع از وطن در اشعار این شاعران معاصر بپردازد. تمدن پرافتخار گذشتة ایران و عشق به سرزمین مادری (سودان)، آزادی‌خواهی و پایداری در برابر ظلم، خوش‌بینی و ایجاد امید و مبارزه با بی‌هویتی و غفلت مردم، از مهمترین جلوه‌های ادبیات پایداری در اشعار آنهاست.
نرگس گنجی؛ مریم جلائی پیکانی
دوره 4، شماره 10 ، آبان 1387، ، صفحه 77-100
چکیده
تداخل زبان مادری، از برجسته ترین عوامل مؤثر در پیدایش خطاهای زبانی، در یادگیری زبان خارجی است. در مقالهی حاضر که حاصل پژوهشی به روش تحلیلی ـ توصیفی بوده ، تأثیر تداخل منفی زبان فارسی در نگارش دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی، بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 65 دانشجوی نیمسال هفتم دانشگاههای اصفهان و کاشان بود که به ...
بیشتر
تداخل زبان مادری، از برجسته ترین عوامل مؤثر در پیدایش خطاهای زبانی، در یادگیری زبان خارجی است. در مقالهی حاضر که حاصل پژوهشی به روش تحلیلی ـ توصیفی بوده ، تأثیر تداخل منفی زبان فارسی در نگارش دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی، بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 65 دانشجوی نیمسال هفتم دانشگاههای اصفهان و کاشان بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش نیز، آزمون است که به صورت همزمان و با موضوعی که همه دانشجویان قادر به نگارش درباره آن باشند، برگزار شد
عمده ترین یافتههای این پژوهش بیانگر این حقیقت است که تداخل زبان فارسی یکی از مهمترین خاستگاههای خطاهای نگارشی دانشجویان این رشته است و ترجمه کلمه به کلمه از مؤثرترین عوامل بروز آن میباشد، به عبارت دیگر اندیشیدن به زبان فارسی و نگارش به عربی موجب تشدید تداخل میشود.
مهرعلی یزدان‌پناه
دوره 3، شماره 8 ، آذر 1386، ، صفحه 79-100
چکیده
علامه حائری مازندرانی (1257ـ 1350 ه. ش)، یکی از مفاخر علمی و ادبی معاصر ایران است که بیش از سیصد اثر چاپ نشده و چاپ شده، به دو زبان فارسی و عربی، از او به جای مانده است. یکی از آثار ارزشمند خطی آن مرحوم، بدیعیة او است که با خط شاعر، در 443 بیت و 164 صفحه، شرح و تدوین شده است. شاعر، علی‌رغم التزام به ذکر انواع آرایه‌های بدیعی و سرودن بلندترین ...
بیشتر
علامه حائری مازندرانی (1257ـ 1350 ه. ش)، یکی از مفاخر علمی و ادبی معاصر ایران است که بیش از سیصد اثر چاپ نشده و چاپ شده، به دو زبان فارسی و عربی، از او به جای مانده است. یکی از آثار ارزشمند خطی آن مرحوم، بدیعیة او است که با خط شاعر، در 443 بیت و 164 صفحه، شرح و تدوین شده است. شاعر، علی‌رغم التزام به ذکر انواع آرایه‌های بدیعی و سرودن بلندترین بدیعیة تاریخ این فن و بهکار بردن بیش از 300 نوع آرایة بدیعی که این نیزدر نوع خود بیمانند است، دچار تکلف نشده و با اشعاری نغز و دلنشین، در فن بدیعیهسرایی به زبان عربی هنرنمایی کرده است.
این مقاله، ضمن نقد و بررسی ویژگیهای این بدیعیه و مقایسة آن با معروف‌ترین بدیعیه‌ها، چون بدیعیه صفیالدین حلی و سیدعلی خان مدنی، جنبههای نوآورانه وهمچنین تأثیرپذیری آن را از دیگر بدیعهسرایان تبیین می‌کند.
کبرا بهمنی؛ سهیلا صلاحی مقدم
دوره 11، شماره 35 ، شهریور 1394، ، صفحه 79-100
چکیده
یروی الحارث المحاسبی فی التوهم فی سیاق المفرد المخاطب، رحلة الروح إلی العالم الآخر. تقوم الرحلة علی عنصری الزمان والمکان،وهذان العنصران أبرز العناصر فی هذه الرحلة.الزمان والمکان،فی ارتباطهما بشهودالروح، هما فضاءعالم المثال،الفضاء الذی یظهر البعدوالقرب إلی المرکز فی مکانین مختلفین، بتمثیلة للأزمنة الموعودة. أعلی مراتب الجنة ...
بیشتر
یروی الحارث المحاسبی فی التوهم فی سیاق المفرد المخاطب، رحلة الروح إلی العالم الآخر. تقوم الرحلة علی عنصری الزمان والمکان،وهذان العنصران أبرز العناصر فی هذه الرحلة.الزمان والمکان،فی ارتباطهما بشهودالروح، هما فضاءعالم المثال،الفضاء الذی یظهر البعدوالقرب إلی المرکز فی مکانین مختلفین، بتمثیلة للأزمنة الموعودة. أعلی مراتب الجنة هی المکان الذی یُرِی منها الربُّ المؤمنینَ وجهَه الکریمَ. و رفقاً لنظریة میرتشا إلیادة إن التجربة الدینیةِ هیِ إعادة للعوالم الروحیة. یتکرر الزمن القویِ و الغریب للتجلّی الأول، و تذکِّرُ الأبدیة و السرمدیةِ المقدّسة المیثاق الأول.
فی هذه الدراسة،نبحث عن زمان ومکان رحلة الروح والطراز البدئی المتعلق به من زاویة علم الأساطیر.هل اغتنت باللاوعی الجمعی؟وهل یُظهَرُ التماسک والکمال برسم رحلة الروح الی ذروة القربة؟ ماذا تسلکه الروح حتی تستطیعَ أن تجرّبَ مرّهً اُخری،الأیام الأولی من الخلقة فی مرکزالوجود،حیث الذی نفخ فی طین آدم.تعریف المحاسبی الجمیل،الدقیق والأدبی إلی جانب غناءٍ وراءالحس،یمیز التوهم من سائر کتب المعراج.
ادبی
جمال طالبی قره قشلاقی
دوره 12، شماره 40 ، آذر 1395، ، صفحه 79-98
چکیده
حروف سنگ بنای بررسی هر متن ادبی را تشکیل می‌دهند، زیرا به دلیل داشتن صفات و ویژگی‌هایی خاص، بازتاب فضای معنایی قصیده، و حالات روحی شاعرند. حروف به‌کاررفته در شعر همچون آیینه‌ای، افکار و منویّات موردنظر شاعر را به خواننده نشان می‌دهند. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی سازوکارهای آوایی یکی از مهمترین سوگنامه‌های شعر معاصر عرب که ...
بیشتر
حروف سنگ بنای بررسی هر متن ادبی را تشکیل می‌دهند، زیرا به دلیل داشتن صفات و ویژگی‌هایی خاص، بازتاب فضای معنایی قصیده، و حالات روحی شاعرند. حروف به‌کاررفته در شعر همچون آیینه‌ای، افکار و منویّات موردنظر شاعر را به خواننده نشان می‌دهند. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی سازوکارهای آوایی یکی از مهمترین سوگنامه‌های شعر معاصر عرب که حاصل احساسات و عواطف راستین خالق آن یعنی نزار قبانی است، پرداخته، و مؤلفه‌های آوائی اساسی آن را بررسی نموده است که قصیده بر آن بنا گشته است. این پژوهش همچنین با سازوکارهای تطبیقی به بررسی یکی از عرصه‌های مهم تحلیل زبانی یعنی تحلیل آوائی قصیده و نقش آن در کشف علل انسجام معنایی پرداخته، و با رویکرد نقد آوائی به تعیین چارچوب معیارهای زیبایی‌شناختی و ارتباط آن با حروف اقدام نموده و قصیده مذکور را بررسی نموده است.پژوهش حاضر با استفاده از روش آماری و توصیفی به دنبال تحلیلی واقع‌بینانه قصیده از منظر زبانی و آوائی است. ازجمله نتایج تحقیق می‌توان به این نکته اشاره کرد که در جای‌جای قصیده حاضر بین لفظ و معنا پیوند تنگاتنگی وجود دارد، و بررسی آماری حروف و مقاطع، و حروف رویّ آن از موفقیت شاعر در هماهنگی و انسجام بین لفظ و معنا در رثای همسرش «بلقیس راوی» حکایت می‌کند.
ادبی
محمود حیدری
دوره 13، شماره 45 ، اسفند 1396، ، صفحه 79-98
چکیده
فرهنگ‌پذیری بارزترین ابزار گفت‌وگوی بین فرهنگ‌ها و به معنای سازوکارهای تبادل فکری در بین فرهنگ‌های مختلف است و نیز یکی از زمینه‌های پژوهش در ادبیات تطبیقی به شمار می‌رود. از نشانه‌های این تداخل فرهنگی بین فرهنگ فارسی و عربی در دورة نخست شعر عباسی، حضور جلوه‌هایی از فرهنگ ایرانی در شعر ابونواس است. یکی از نمودهای بارز این امر، ...
بیشتر
فرهنگ‌پذیری بارزترین ابزار گفت‌وگوی بین فرهنگ‌ها و به معنای سازوکارهای تبادل فکری در بین فرهنگ‌های مختلف است و نیز یکی از زمینه‌های پژوهش در ادبیات تطبیقی به شمار می‌رود. از نشانه‌های این تداخل فرهنگی بین فرهنگ فارسی و عربی در دورة نخست شعر عباسی، حضور جلوه‌هایی از فرهنگ ایرانی در شعر ابونواس است. یکی از نمودهای بارز این امر، نگاه مقدس به آتش و نور با توجه به تعالیم دین زرتشتی است. این پژوهش به شیوة تطبیقی به بررسی این پدیده در شعر این شاعر ایرانی‌الأصل می‌پردازد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که فراوانی معانی و تصویرهای شعری برگرفته از آتش و نور، به فرهنگ ایرانی شاعر برمی‌گرد که به گزینش چنین تصاویر درخشانی در شعر او منجر شده‌است. گویی شاعر با این تصاویر نورانی می‌خواهد با تمدن اسلامی آن دوره که رنگ‌وبوی ایرانی به خود گرفته، همراه شود و ارتباط خود را با فرهنگ پدری و سرزمین مادری خود مستحکم نماید. نکتة قابل توجه در این تصاویر این است که شاعر به‌صراحت اشاره‌ای به مقدس بودن آتش و برتری آن نکرده و دلیل آن ترس از تهمت زندقه است. اما با دقت بیشتر می‌توان دریافت که وی چگونه بین این نوع تصاویر شعری و آیات قرآنی‌ای که بیان‌کنندة تصاویری نورانی هستند، ارتباط برقرار کرده و به تقدس آتش و نور اقرار نموده‌است.
